فرو نشست زمین مساوی با نابودی محیط زیست ایران
در قرن حاضر بحران آب شرایط زیست در کل کره زمین را تحت تاثیر قرار داده و مسئله آب وسیع‌ترین و بزرگ‌ترین تنش‌ها و درگیری‌ها را در آینده نزدیک بین کشورها، شهرها و حتی روستاها رقم خواهد زد. بحران آب عامل معضلات فراوان، از جمله فرونشست های زمین است
در حال حاضر در ایران بحران فرونشست زمین جزو مهمترین بحرانهای محیط زیستی است و متاسفانه ایران یکی از کشورهای با بیشترین فرونشست زمین است. میزان فرو نشست زمین در ایران ۵ تا ۷ برابر نرخ متوسط جهانی و ۹۰ برابر کشورهای توسعه یافته است.
بالغ بر ۳۰۰ دشت ایران دچار فرونشست هستند، برخی از دشت‌های ایران دچار فرو چاله شده‌اند که بحرانی فراتر از فرونشت است، از جمله این دشت‌ها دشت کبودرآهنگ همدان، دشت ورامین، دشت نظرآباد، دشت تهران، دشت مشهد، دشت‌های کرمان اصفهان و قزوین است.
فرو نشست در ایران به حدی زیاد است که زمین هر ۵ سال یک متر نشست می‌کند. به عبارتی دیگر نرخ سالانه فرو نشست در ایران ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر در هر سال است.
فرو نشست در تهران به طور مستقیم زندگی حدود دو میلیون و ۲۰۰ هزار نفر را تحت تاثیر قرار داده است و مناطق ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ را به‌طور جدی تهدید می‌کند.
گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آشکار می‌کند که در اصفهان، حدود ۱۰ هزار کیلومترمربع شامل ۳۰ هزار و ۳۰۰ واحد مسکونی در معرض فرونشست زمین قرار دارند.
پالایشگاه نیروگاه برق شهید منتظری، ورزشگاه نقش جهان، فرودگاه شهید بهشتی، پست‌های خطوط انتقال نیروی فشارقوی، خطوط انتقال سوخت، خطوط قطار شهری و ابنیه تاریخی از دیگر مناطق در معرض فرونشست زمین در اصفهان اعلام شده‌اند.
فرونشست زمین معلول عوامل مختلف است که یکی از مهمترین دلایل آن برداشت بی رویه از آبهای زیرزمینی است. طبق آخرین آمار تا پایان سال 1400 یک میلیون و 20 هزار و 709 حلقه چاه در کشور وجود دارد که سالانه 41 میلیارد و 367 میلیون متر مکعب آب را از سفره‌های آب زیرزمینی برداشت می‌کند. چهار استان کشور رکورد دار برداشت آبهای زیرزمینی در 40سال اخیر هستند و براساس اعلام شرکت مدیریت منابع آب ایران، استان‌های خراسان رضوی، فارس، کرمان و اصفهان بیشترین برداشت بی‌رویه آب از سفره‌های زیرزمینی را به‌خود اختصاص داده‌اند. خراسان رضوی رکورد دار بیشترین برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی اعلام شده است که به‌گفته کارشناسان به‌نظر می‌رسد در سال آبی جدید با بحران جدی آب مواجه شود و حتی به سمت جیره‌بندی آب حرکت کند.
محمد درویش، رئیس کمیته محیط زیست کرسی سلامت اجتماعی یونسکو: بدترین وضعیت برداشت آبهای زیرزمینی کشور متعلق به خراسان رضوی است و میزان تراز منفی آبخوان‌ها در این استان طی 40سال اخیر به بیش از 30میلیارد مترمکعب رسیده است.
این وضعیت نگران‌کننده است. دشت نیشابور به طول 36 کیلومتر شکاف برداشته است که حاصل فرونشست زمین است؛ بنابراین اگر در مشهد اتفاق خاصی رخ ندهد و بارندگی بسیار خوبی اتفاق نیفتد تا پایان سال آبی جاری ممکن است بحران جدی آب رقم بخورد.
کارشناسان اصلی‌ترین راهکار نجات از خطرات فرونشست را مدیریت بهینه مصرف آب و احیای منابع آب زیرزمینی اعلام کرده اند.
امروزه تخریب محیط زیست ایران توسط سیاستهای غلط و مدیران ناکارآمد دولت به یک امر طبیعی تبدیل شده و آنچه واصح است مسئولان هیچ راهکار یا اقدامی در جهت جلوگیری از این فاجعه در دستور کار قرار نداده اند.
اصل ۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به صراحت اعلام کرده است که: حفاظت از محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعد باید در آن حیات اجتماعی روبه رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می گردد.
از این رو فعالیتهای اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا کند ممنوع است.
لذا ما فعالین حوزه محیط زیست ایران ضمن محکوم نمودن عملکرد دولتمردان جمهوری اسلامی ایران در نابودی محیط زیست با اشاره به سند 2030 یونسکو (از جمله هدف ششم: تضمین در دسترس بودن و مدیریت پایدار آب و فاضلاب برای همه، هدف پانزدهم: حفاظت، بازیابی و ترویج استفاده پایدار از اکوسیستم های زمینی، مدیریت پایدار جنگل ها، مبارزه با بیابان زایی، متوقف و معکوس نمودن فرسایش زمین و توقف از بین بردن تنوع زیستی،) و اصل ۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران خواستار اجرای کامل این موارد و همچنین قوانین مربوط به مدیریت بهینه حوزه آب در کشور و استفاده از دانش و بکارگیری فرهیختگان، نخبگان و دلسوزان کشور به جای انتصاب مدیران و تصمیم گیران بر اساس تفکر باندی، عقیدتی و سلیقه ای هستیم.
۱۵۶۰
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از محیط زیست
