۱۵اسفند، روز درختکاری، فرصتی است تا به اهمیت حفظ محیط زیست و منابع طبیعی بپردازیم و همچنین از حقوق طبیعی انسان‌ها برای بهره‌برداری پایدار از این منابع حمایت کنیم. این روز نمادی از مسئولیت مشترک در قبال طبیعت و نسل های آینده است.
اما در ایران، در کنار تلاش‌های فعالان محیط زیستی برای حفظ جنگل‌ها و منابع طبیعی، باز هم شاهد نقض حقوق محیط زیستی هستیم که تأثیرات منفی جدی بر زندگی انسان‌ها و زیست کره دارد و باید بدانیم که درختان “ریه های زمین “هستند ومحیط زیست به نسل آینده نیز تعلق دارد. بنابراین، روز درختکاری نباید فقط به کاشت نمادین درخت محدود شود، بلکه باید فرصتی برای ترویج سیاست‌های پایدار محیط زیستی، حمایت از حقوق فعالان این حوزه و افزایش آگاهی عمومی درباره حفظ منابع طبیعی باشد.
این روز نمادی از مسئولیت مشترک در قبال طبیعت و نسل های آینده است. اما در ایران، در کنار تلاش‌های فعالان محیط زیستی برای حفظ جنگل‌ها و منابع طبیعی، باز هم شاهد نقض حقوق بشر و حقوق محیط زیستی هستیم که تأثیرات منفی جدی بر زندگی انسان‌ها و زیست کره دارد و باید بدانیم که درختان “ریه های زمین “هستند ومحیط زیست به نسل آینده نیز تعلق دارد. بنابراین، روز درختکاری نباید فقط به کاشت نمادین درخت محدود شود، بلکه باید فرصتی برای ترویج سیاست‌های پایدار محیط زیستی، حمایت از حقوق فعالان این حوزه و افزایش آگاهی عمومی درباره حفظ منابع طبیعی باشد.
نابودی جنگل های هیرکانی تا 50 سال آینده
بازمانده ۲۵ میلیون‌ساله تاریخ جهان در شمال ایران تا ۵۰ سال آینده جان دارد! این هشداری است که از سال‌ها پیش درباره جنگل‌های تاریخی و منحصر‌به‌فرد هیرکانی در ایران اعلام شد و هنوز هم ادامه دارد. جنگل‌های هیرکانی از غنی‌ترین اکوسیستم‌های جنگلی مناطق معتدل جهان محسوب می‌شوند، اما توسعه انسانی، کشاورزی، دامداری و بهره‌برداری بی‌رویه، آنها را در معرض نابودی قرار داده است و در صورت ادامه روند تخریب، به شکل جزیره‌ای درخواهند آمد و دچار تحلیل ژنتیکی خواهند شد که می‌تواند منجر به انقراض آنها شود.
حفظ این جنگل‌ها، نیازمند تمهیدات علمی و اصولی اس و نابودی آن، نقض حقوق طبیعی انسان‌هاست چرا که دسترسی به آب، هوای پاک، خاک سالم و محیط زیست سالم جزو حقوق اولیه انسان‌ها به‌شمار می‌رود.
سرکوب فعالان محیط زیست در ایران، نقض همزمان حقوق بشر و طبیعت
بسیاری از فعالان محیط زیست که برای حفظ جنگل‌ها، جلوگیری از تخریب زمین‌ها و مقابله با آلودگی‌ها مبارزه می‌کنند، با تهدید و سرکوب روبرو شده‌اند. این افراد نه تنها به‌خاطر تلاش‌هایشان برای حفاظت از محیط زیست، بلکه به‌خاطر حق آزادی بیان و تجمع مسالمت‌آمیز خود، مورد نقض حقوق بشر قرار می‌گیرند.
در سال‌های اخیر، تعدادی از این فعالان توسط جمهوری اسلامی ایران بازداشت یا در حین بازداشت جان باخته‌اند، از جمله کاووس سیدامامی که به اتهام جاسوسی بازداشت و در زندان جان باخت.
برخی از این فعالان پس از گذراندن حدود پنج سال حبس در سال ۱۴۰۲ به مرخصی نوروزی رفتند و برخی آزاد شدند. این وقایع نشان‌دهنده نقض حقوق محیط زیست و حقوق بشر فعالان محیط زیست است که برای حفظ منابع طبیعی و حمایت از محیط زیست اعتراض می‌کنند.
از نابودی جنگل‌ها تا فاجعه‌های پنهان:
تخریب جنگل ها: سالانه حدود ۱۲٬۰۰۰ هکتار از جنگل‌های ایران به دلایلی مانند قاچاق چوب، تغییر کاربری زمین، سدسازی ها، آفات و … از بین می‌روند.
آتش‌سوزی جنگل‌ها: طی ۱۳ سال گذشته، آتش‌سوزی‌ها بیش از ۱۷۰۰۰ میلیارد ریال به جنگل‌ها و مراتع خسارت وارد کرده‌اند.
کاهش پوشش جنگلی: ایران سالانه ۰.۶ درصد از مساحت جنگل‌هایش را از دست می‌دهد که رقمی هشداردهنده در میان استانداردهای جهانی است.
بحران کم‌آبی و خشک شدن منابع آبی/ آلودگی هوا و ریزگردها / بیابان‌زایی و نابودی پوشش گیاهی / انقراض گونه‌های جانوری و تخریب زیستگاه‌ها / تخریب سواحل و اکوسیستم‌های دریایی
کنوانسیون تنوع زیستی ماده ۶: هر کشور باید استراتژی‌هایی برای حفظ و بهره‌برداری پایدار از تنوع زیستی تدوین کند.
اعلامیه جهانی حقوق بشر (آزادی بیان) ماده ۱۹: سرکوب فعالان محیط زیست و عدم توجه به اعتراضات مسالمت‌آمیز آنها نقض این حق اساسی است.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: اصل ۵۰: این ماده اشاره دارد که “حفظ محیط زیست برای نسل‌های آینده وظیفه‌ای عمومی است که باید مورد توجه قرار گیرد.
1622
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از محیط زیست
