ترک تحصیل دانش آموزان و رابطه آن با فقر و محرومیت
مرکز آمار ایران، در تاریخ ۲۵ مهر ماه ۱۴۰۲، با انتشار گزارشی، به وضعیت تحصیلی کودکان و نوجوانان در ایران پرداخت. در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱، بیش از ۵۵۶ هزار نوجوان، کودک در سن ۱۵ تا ۱۷ سال از تحصیل بازمانده‌اند که بیش از ۲۹۵ هزار تن آن‌ها پسر و ۲۶۱ هزار نفر دیگر دختر هستند .
مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرد، نرخ جذب بســیار ناچیز کودکان بازمانده از تحصیل در کنار تعداد بالای ترک تحصیل سالیانه از میزان ۳۴۷ هزار نفر تا ۲۷۰ هزار نفر، سبب شده روند بازماندگی از تحصیل در نظام آموزش و پرورش روبه رشد باشد.
مسعود حمیدی، مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان از وجود ۱۳ هزار دانش‌آموز بازمانده از تحصیل در آن خبر داد و در ادامه افزود بر اساس اطلاعات کسب شده ۲ هزار و ۵۰۰ نفر آمار بازماندگان از تحصیل ارائه شده به استان، دارای معولیت ذهنی هستند و طبق اعلام اداره کل بهزیستی خوزستان امکان تحصیل را ندارند.
در حالی‌که فقر و محرومیت باعث تضییع حقوق اولیه شهروندان و ترک تحصیل دانش‌آموزان ایرانی شده، متاسفانه دولت به ویژه وزیر و مسئولین آموزش و پرورش به جای تمرکز بر روی حل مشکلات واقعی و کمک به رفع محرومیت‌ها، درگیر خوش‌خدمتی و برنامه‌های ایدئولوژیک مانند گنجاندن زنگ نماز و برنامه هر مدرسه یک روحانی در مدارس هستند.
طبق اصل 3 بند 3 آموزش و پرورش از ابتدائی تا دوره متوسطه اجباری است و اصل ۳۰ قانون اساسی دولت جمهوری اسلامی ایران، دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد. اما متاسفانه دولتمردان جمهوری اسلامی ایران نه تنها به اصول قانون اساسی پایبند نبوده‌اند بلکه با برنامه‌ریزی‌های غلط و غیرکارشناسانه در همه زمینه‌ها، موجبات فقر، تورم و افزایش بی‌رویه قیمت‌ها را فراهم کرده که این امر سبب فقیرتر شدن مردم و در نتیجه بازماندن کودکان از تحصیل شده است. در کنار این مسائل، برخوردهای قهرآمیز مسئولین با معلمان، موجب شده تا چشم‌اندازی تاریک در پیش روی نظام آموزشی و مدیریتی کشور متصور باشیم. بر خلاف اصل پانزدهم قانون اساسی که تدریس زبان‌های مادری در کنار زبان فارسی را بلامانع دانسته، اما شاهدیم که معلمانی که زبان مادری را به هموطنان غیرفارسی‌زبان آموزش می‌هند، محاکمه و حبس می‌شوند.
این امر ناقض ماده ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشراست؛ مبنی بر حق افراد در برخورداری از تامین اجتماعی مناسب به لحاظ؛ خوراک، مسکن، پوشاک و برخورداری از خدمات حمایتی اجتماعی در مواقع بیکاری، بیماری، نقص اعضا، بیوه‌گی، پیری یا در تمام موارد دیگر تاکید شده است.
همچنین در اهداف سند ۲۰۳۰ یونسکو، به حق افراد در برخورداری از محیط زندگی سالم و استاندارد، متناسب با مقام انسانی آن‌ها تاکید شده است اما در ایران پس از مخالفت علی خامنه‌ای با اجرای سند ۲۰۳۰ یونسکو برای استاندارد سازی زندگی اجتماعی شهروندان، اجرای آن به کلی از دستور کار خارج شد.
ما فعالان حقوق بشر ضمن احترام به روز جهانی سواد آموزی، ۸ سپتامبر خواستار اجرائی شدن فوری اصول یاد شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، اعلامیه جهانی حقوق بشر، اهداف سند 2030 یونسکو و کنوانسیون حقوق کودک میباشیم.
۱۵۷۳
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
دفاع از حقوق اقوام و ملل ایرانی
