تهیه کنندگان:علی فروتن، سعید بهشتی متین، صدرا مجیب یزدانی . کریم ناصری
آگاهی بیشتر:
این گزارشات آماری از میان بیش از 73 خبر که در طول دی ماه 1402 تهیه شده است.
آمار فوق از گزارشات رسانه‌های داخلی و خارجی مورد تائید دولت جمهوری اسلامی ایران جمع‌آوری شده و عملاً نمی‌تواند بیش از ۲۵ تا ۳۰ درصد واقعیت‌های جامعه باشد.
این گزارشات از سایت کمیته دفاع از حقوق پیروان حقوق ادیان که از رسانه‌های داخلی و خارجی مانند ایسنا، هرانا، ایسنا، ایرنا، ایلنا، هنر آنلاین، باشگاه خبرنگاران جوان، خبرگزاری فارس، کیهان، همشهری آنلاین، دینیوز، سازمان ماده 18، کردپرس، کردپا، کمپین فعالین بلوچ، هه‌نگاو، بی‌بی‌سی فارسی، جمع‌آوری گردیده، تهیه شده است.
همکارانی که در گردآوری این موارد خبری نقض حقوق ادیان در دی ماه همکاری کردند خانم‌ها و آقایان: کریم ناصری، آرشا کچوئیان، علی فروتن،امیر پالوانه، صدرا مجیب یزدانی، قندیل دادخواه، پوریا فرجی، سینا اشجعی، سعید بهشتی متین، اسفندیار سنگری، داود لطفی، محمدمهدی خسروپناه ، عباس رهبری، مریم حبیبی، پانیذ تراب‌نژاد، شیوا کرد‌فروشانی ،کوثر ولی‌زاده، شراره هادی‌زاده رئیسی، می‌باشند.
اهل سنت:
اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تک‌تک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواسته‌ای زیاده خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی می‌شود.
زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را می‌گذرانند و بصورت مدام از سوی مأموران زندان به دلیل عقیده‌شان مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرند.
اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار می‌دهد. با این حال در کنار سایر پیروان ادیان در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از ۳ دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علیرغم اینکه مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیت‌های کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهره‌مندی برابر از فرصت‌ها و امکانات محروم هستند، همین‌طور با موانع و محدودیت‌های جدی برای تبلیغ باورهای خود و بجا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبه‌رو هستند.
در این ماه :
احضار و بازداشت راننده مولوی عبدالحمید توسط مامورین اطلاعات زاهدان
روز پنجشنبه ۷ دی ماه ۱۴۰۲، راننده مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی به اداره اطلاعات زاهدان احضار و سپس بازداشت شد و با گذشت چندین ساعت هنوز همراهان وی در مقابل اداره اطلاعات منتظر هستند. هویت این شهروند بازداشت شده، « رضا اسماعیل‌زهی» ۵۵ ساله فرزند عبدالرحیم متاهل و دارای فرزند اهل و ساکن زاهدان عنوان شده استبراساس این گزارش، چند روز قبل نیز حاجی رضا در ایست بازرسی ورودی شهر زاهدان که نیروهای اداره اطلاعات در قسمتی از آن مستقر هستند وی را به مدت سه ساعت مورد بازجویی قرار داده بودند؛ در هفته قبل نیز مدیر دفتر عبدالحمید و فرزند وی مولوی الیاس نیز از سوی نیروهای امنیتی مورد بازجویی قرار گرفته بودند .»قابل ذکر است پس از واقعه جمعه خونین دستگاه های امنیتی و نظامی به اشکال و انحای مختلف سعی کرده اند تا از طریق تهدید، بازداشت و ایجاد فضای رعب و وحشت مولوی عبدالحمید و مجموعه مسجد مکی را تسلیم خواسته های خود نمایند که تاکنون موفق نشده اند.( شبکه کلمه,7 دی 1402)
فضل الرحمن کوهی به تبعید محکوم شد
فضل الرحمن کوهی به تبعید محکوم شد.براساس حکمی که توسط دادگاه ویژه روحانیت مشهد صادر شده است، این روحانی اهل سنت به پنج سال تبعید به شهرکرد واقع در استان چهارمحال بختیاری محکوم شده است.در این گزارش آمده است که جلسه رسیدگی به اتهامات وی، هفته گذشته در دادگاه روحانیت مشهد برگزار شده بود.آقای کوهی روز یکشنبه ۳۰ مهر امسال، توسط نیروهای امنیتی در زاهدان بازداشت و به زندان وکیل آباد مشهد منتقل شد.فضل الرحمن کوهی، روحانی اهل سنت، پیشتر در آذرماه سال ۱۳۹۸، پس از احضار به دادگاه ویژه روحانیت در مشهد، با همراهان خود بازداشت شده بود.وی در تاریخ نهم مهرماه ۱۳۹۹، توسط دادگاه ویژه روحانیت مشهد به شش سال و چهار ماه حبس محکوم شد.نهایتا آزادی مشروط این روحانی اهل سنت در تاریخ سوم مهر سال جاری، به او ابلاغ شد.(هرانا ,11 دی 1402)
ابراهیم آبیل، روحانی اهل سنت از زندان زاهدان آزاد شد
روز چهارشنبه سیزدهم دی ۱۴۰۲، ابراهیم آبیل (رودینی) از زندان زاهدان آزاد شد.بر اساس این گزارش، آزادی این روحانی اهل سنت با تودیع وثیقه صورت گرفته است.آقای آبیل در تاریخ ۲۷ مهرماه سال جاری، توسط نیروهای امنیتی در یکی از خیابانهای زاهدان بازداشت شده بود.ابراهیم آبیل (رودینی)، روحانی اهل سنت، سخنران مذهبی و مدیر مؤسسه خیریه و فرهنگی رحمت و اهل زاهدان است.تا لحظه تنظیم این گزارش از اتهامات مطروحه علیه این شهروند اطلاعی حاصل نشده است.(هرانا,15 دی 1402)
انتقاد مولوی اکرم کوهی از حکم ۵ سال تبعید برای مولوی فضل الرحمن کوهی توسط دادگاه ویژه روحانیت
مولوی محمداکرم کوهی در مراسم نماز جمعه روستای پشامگ، پنج سال حکم تبعید برای مولانا فضل‌الرحمن کوهی را محکوم و آن را پارادوکس با آزادی بیان دانست. مولوی محمداکرم گفت: “حکم پنج سال تبعید برای مولانا فضل‌الرحمن کوهی بدور از هر گونه انصاف است، تمام ملت اهل‌سنت و حتی دیگر انسان‌های آزاد اندیش از این حکم بسیار نگران و پریشان هستند. گاهی مردم از حکم‌هایی که توسط قضات کشور صادر می‌شوند حیران می‌ماند که آنها بر چه اساس و مبنایی چنین حکم‌های سنگینی را صادر میکنند.” (کمپین فعالین بلوچ, 18 دی 1402)
احضار و بازجویی یک روحانی بلوچ به اداره اطلاعات شهرستان خاش
یکی از اساتید حوزه علمیه مخزن العلوم خاش به اداره اطلاعات این شهرستان احضار و مورد بازجویی قرار گرفت. هویت این روحانی بلوچ مولوی “نظیر احمد کرمزهی” مدیر داخلی حوزه علمیه مخزن العلوم خاش عنوان شده است. گفته می شود نیروهای اداره اطلاعات طی یک تماس تلفنی وی را به این ارگان نظامی احضار و او را مورد بازجویی قرار دادند. مسئولان اداره اطلاعات از مولوی نظیر احمد خواستند که در صورت داشتن طلبه اتباع خارجه تا هفته آینده همه آنها اخراج شوند. همچنین به این روحانی بلوچ گفته شده که اگر ظرف مدت یک هفته، طلاب خارجی اخراج نشوند، با یورش به این حوزه آنها را بازداشت و رد مرز خواهند کرد. (کمپین فعالین بلوچ, 18 دی 1402)
۴۰ درصد نمایندگان اهل سنت رد صلاحیت شدند!
جلال محمود زاده نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی گفت: ۴۰ درصد نمایندگان اهل سنت مجلس ردصلاحیت شدند. وی درباره رد صلاحیت خود افزود: موافقت با استیضاح وزیر کشور باعث ردصلاحیتم شد. مگر می‌شود کسی ۳ دوره نماینده مجلس باشد، اما قانون اساسی و نظام را قبول نداشته باشد؟ (کلمه, 18 دی 1402)
ممانعت نهادهای امنیتی از سفر حاکم شرع مردمی کُردستان به خارج از کشور
در ادامه فشارها به فعالان مذهبی اهل سنت ایران، نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی در فرودگاه بین المللی خمینی، مانع از سفر “کاک حسن امینی”، حاکم شرع مردمی کُردستان و همراه وی کاک هاشم حسین‌پناهی به خارج از کشور شدند. دفتر محکمه‌ی شرع کردستان در شرح این رویداد عنوان کرده که این دو فعال مذهبی کُرد اهل سنت در پی دعوت “اتحادیه جهانی علمای مسلمین” برای شرکت در ششمین مجمع عمومی این اتحادیه که در کشور قطر برگزار می‌شود، عازم سفر بودند. براساس این گزارش، نهادهای امنیتی در فرودگاه بین‌المللی خمینی، بدون ارائه هیچ دلیل و حکمی، علیرغم انجام تمامی مراحل قانونی و ثبت مهر خروج از کشور بر گذرنامه‌ها و اخذ کارت پرواز، مانع از سوار شدن آنها به هواپیما شدند و گذرنامه‌های آنان را توقیف کردند. (کلمه, 18 دی 1402)
مولوی حمیدالله فاروقی با قید وثیقه آزاد شد
مولوی “حمیدالله فاروقی” که ۱۰۵ روز پیش توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شده بود، روز ۱۷ دی ماه ۱۴۰۲ با قید وثیقه از زندان مرکزی زاهدان آزاد شد. وی یکی از کارکنان مسجد جامع مکی زاهدان است به اتهام انتقال ماهواره استارلینک برای دفتر مولوی عبدالحمید بازداشت شده بود. وی پیشتر به همراه پدرش “عبدالسلام فاروقی” در یکی از خیابان های شهر زاهدان بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شده و در طول مدت بازداشت مورد شکنجه های جسمی و روحی قرار گرفته بود. (کلمه, 18 دی 1402)
محرومیت مولوی عبدالمجید مرادزهی از تماس در زندان
مولوی عبدالمجید مرادزهی از اساتید دارالعلوم مکی است. به گفته یک منبع آگاه، مسئولین زندان، دسترسی مولوی مردادزهی به تلفن زندان را قطع کرده اند. این خبر در حالیست که این فعال مذهبی اهل سنت پیشتر، در طول ۶ ماه از زمان بازداشت در سلول های انفرادی وزارت اطلاعات تحت شکنجه های روحی و جسمی قرار داشت و ممنوع الملاقات و ممنوع التماس با خانواده بوده است؛ وی پس از هفت ماه نگهداری در سلول های انفرادی به بند سیاسی زندان وکیل آباد مشهد منتقل شد. لازم به اشار ه است که مولوی مرادزهی در تاریخ ۱۰ بهمن ماه ۱۴۰۱، در یکی از خیابان های زاهدان توسط نیروهای نظامی بازداشت و پس از یک روز به مشهد منتقل شد. (کلمه, 21 دی 1402)
با فشار نهادهای امنیتی؛ «مرکز غیر دولتی دخترانه حفظ قرآن» در بانه پلمپ شد
ادامه فشارها بر جامعه اهل سنت ایران، مرکز غیر دولتی دخترانه حفظ قرآن شهرستان بانه با یورش ماموران امنیتی و بازداشت مدیران آن پلمپ شد. یک منبع آگاه اظهار داشت که ماموران امنیتی، یکشنبه ۱۷ دی‌ماه ۱۴۰۲، با یورش به منزل استیجاری در شهرستان بانه از توابع استان کردستان که از آن به عنوان «مرکز دخترانه حفظ قرآن» استفاده می‌شد ضمن پلمپ این مرکز خصوصی، مدیران آن با نام های «عبدالله آذرنگ» و همسرش «نسرین عبداللهی» بازداشت کردند. برخی گزارش ها حاکی است که «عبدالله آذرنگ» و همسرش «نسرین عبداللهی» پس از انتقال از بانه به بازداشتگاه اطلاعات سنندج، به ارومیه منتقل شدند. (کلمه, 21 دی 1402)
انتقاد مولوی عبدالحمید از خامنه‌ای: «بالاترین شخصیت مملکت» باید «جنایت» مصلای زاهدان را محکوم می‌کرد
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در خطبه‌های نماز جمعه ٢٢ دی ماه ۱۴۰۲ بار دیگر علی خامنه‌ای، رهبری جمهوری اسلامی ایران، را مورد انتقاد قرار داد. او با اشاره به سالگرد سرنگون کردن هواپیمای اوکراینی، با خانواده‌های قربانیان این حادثه ابراز همدردی کرد و گفت: «واقعا ضایعه بزرگ و مساله مهمی بود.» مولوی عبدالحمید در انتقاد از واکنش جمهوری اسلامی به «این خطای بزرگ» گفت: «کاش مسئولان رده‌بالا عذرخواهی کرده و این جنایت را محکوم می‌کردند.» (کانون دفاع از حقوق بشر در ایران, 22 دی 1402)
شماری از شهروندان در زاهدان بازداشت شدند
جمعه بیست و نهم دی ماه، شماری از شهروندان زاهدان از جمله سه تن از اعضای انتظامات مسجد مکی توسط نیروهای امنیتی در این شهر بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل شدند. به دنبال اعتراضات روز جاری شهروندان در اعتراض به حمله نظامی پاکستان به مناطقی از شهرستان سراوان، شماری از این شهروندان از جمله سه تن از اعضای انتظامات مسجد مکی توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. در این گزارش به هویت، تعداد دقیق و محل نگهداری آنان اشاره ای نشده است. روز پنجشنبه در پی حمله موشکی و پهپادی ارتش پاکستان به شهرستان سراوان در استان سیستان و بلوچستان ایران، دستکم ۱۲ نفر کشته و مجروح شدند. این حمله که در پاسخ به حملات اخیر ایران به خاک پاکستان انجام شد، منجر به کشته شدن سه زن و چهار کودک و همچنین مجروح شدن چندین فرد دیگر شد.( خبرگزاری هرانا.28دی1402)
«خطر اعدام» ۱۲ زندانی سیاسی و عقیدتی
این گزارش که متن کامل آن شامگاه چهارشنبه ۲۷ دی‌ماه ۱۴۰۲ منتشر شده اسامی این ۱۲ زندانی در خطر اجری حکم اعدام را رضا رسایی و منصور دهمرده و عباس (مجاهد) کورکوری، سه معترض اهل کرمانشاه و زاهدان و ایذه، محسن مظلوم، پژمان فاتحی، وفا آذربار، محمد (هژیر) فرامرزی، انور خضری، کامران شیخه، فرهاد سلیمی، خسرو بشارت و فرشید حسن زهی اعلام کرده است.( خبرگزاری هرانا.29دی1402)
بهائیان:
ایران، کشوری که در آن بهائیان زیادی زندگی میکنند، آئین بهایی هنوز یک در ایران «فرقه مرتد» تلقی می‌شود. . این مشهور است که بهاییان به دنبال صلح هستند، قدرت سیاسی نمی‌خواهند و تهدید امنیتی ایجاد نمی‌کنند. با این حال جمهوری اسلامی ایران آنها را تحت تعقیب قرار می‌دهد. از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ میلادی تاکنون، بهاییان به طور سامانمند و روشمند از دسترسی به تحصیلات عالی و همچنین حق اشتغال محروم بوده‌اند؛و اگر پیگیر حق از دست رفته خود باشند با اتهامات واهی و زندان و تهدید مواجه می‌گیرند و همواره درمعرض دستگیری‌های بدون مجوز قانونی و حبس قرار گرفته‌اند. بهائیان هرگز قادر نبوده‌اند به طور علنی از تعالیم دینی خود پیروی کنند. آنها تقریباً در تمام مراحل زندگی مورد بدرفتاری قرار می‌گیرند.
انتقال دانش و تجربه بشری، جز از طریق آموزش امکان‌پذیر نیست و به همین دلیل حق تحصیل یکی از حقوق بنیادی بشر در مواد ۲۶ و ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند ۲ ماده ۱۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی و مواد ۱۳ ، ۱۴ و ۱۵ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که همگی بر حق تحصیل بدون هیچ نوع تبعیض از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی و یا هر عقیده دیگر یا اصل و منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، نسب یا هر وضعیت دیگر شناخته‌شده و بر آن تأکید شده و دولت ایران موظف است تمامی امکانات و تسهیلات لازم را برای ایجاد شرایط مناسب جهت بهره‌مندی همه شهروندان از این حق طبیعی فراهم کند و کلیه موانعی را که در اثر شرایط خاص جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در مسیر رسیدن شهروندان به این حق قرار می‌گیرد، مرتفع سازند.
ممانعت از کسب‌وکار بهاییان یکی دیگر از فشارها و آزار و اذیت‌هایی است که بهاییان با آن مواجه هستند، پلیس اداره اماکن که وابسته به نیروی انتظامی است در نقاط مختلف کشور که سرکشی ماهانه به محل کسب شهروندان دارند، در اکثر مواقع محل کسب بهاییان را به دلیل عدم اجازه کسب، پلمپ میکنند.
در این ماه :
زندان اوین؛ بابک زینلی، شروین شبرخ و ایرن رحمانی آزاد شدند
روز پنجشنبه سی آذر ۱۴۰۲، بابک زینلی، شروین شبرخ و ایرن رحمانی آزاد شدند.آزادی این شهروندان بهائی هر کدام با تودیع وثیقه دو میلیارد تومانی و از زندان اوین صورت گرفته است.بابک زینلی، شروین شبرخ و ایرن رحمانی، در تاریخ شانزدهم آبان ماه، همراه با شماری دیگر از شهروندان بهائی توسط نیروهای امنیتی در کرج بازداشت شدند. آنها در تاریخ هفدهم آذرماه، به زندان اوین منتقل شدند.این شهروندان بهائی چندی بعد از بابت اتهامات فعالیت تبلیغی علیه نظام، اقدام علیه امنیت ملی و عضویت در گروه های مخالف نظام، در دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان شهریار تفهیم اتهام شدند.(هرانا ,1 دی 1402)
نزدیک به ۹ ماه بلاتکلیفی؛ تداوم بازداشت نهاله شهیدی یزدی در زندان کرمان
نهاله شهیدی یزدی کماکان در بازداشت بسر میبرد.یک منبع نزدیک به خانواده این شهروند بهائی به هرانا گفت: “در حالی که از زمان دستگیری خانم شهیدی یزدی دویست و هفتاد روز گذشته، وی همچنان به صورت بلاتکلیف در زندان کرمان بسر میبرد. این وضعیت موجب نگرانی های خانواده و دوستان ایشان شده است.”چندی پیش هرانا مطلع شده بود که عدم رسیدگی به پرونده وی با کارشکنی معاون دادستان صورت گرفته است.در شهریور ماه امسال، در حالی که وکیل مدافع این شهروند بهائی به پرونده موکلش دسترسی نداشت، خانم شهیدی یزدی از بابت اتهام «تبلیغ علیه نظام و تشکیل دسته یا جمعیت با هدف برهم زدن امنیت کشور» تفهیم اتهام شد.نهاله شهیدی یزدی، شهروند بهائی و فعال حقوق کودکان، پیشتر نیز به واسطه فعالیت های خود سابقه بازداشت و محکومیت را داشته است.(هرانا ,2 دی 1402)
پرونده‌سازی برای امیلیا فنائیان و هومن طائف، زوج بهائی در قائمشهر
روز شنبه دوم دی‌ماه در شعبه شش بازپرسی دادسرای قائمشهر، برای امیلیا فنائیان و هومن طائف، زوج بهائی ساکن شهرستان گنبدکاووس، پرونده قضایی تشکیل شده است. این زوج بهائی در تاریخ ۲۴ مهرماه در منزل والدین امیلیا فنائیان در قائمشهر مهمان بودند که با هجوم همراه با خشونت نیروهای امنیتی به خانه مواجه شدند.با احتساب این زوج بهائی، شمار شهروندان بهائی که در دادسرای قائمشهر برایشان تشکیل پرونده شده، به سیزده نفر افزایش یافت.پیش از این در روندی مشابه برای آناهیتا کوشک‌باغی، کیومرث اکبری، بنفشه اسدیان، فارس فنائیان، فواد لقایی، زهرا گلابیان، نسیم صمیمی، ملودی صمیمی، حسین فنائیان، سهیل حقدوست و راکوئل عطائیان، یازده شهروند بهائی ساکن قائمشهر پرونده قضایی تشکیل شده بود.تمامی این افراد از طریق پیامک‌های دریافتی روی تلفن‌های همراهشان متوجه تشکیل پرونده برای خود شده‌اند و از اتهامات مطرح شده علیه آنها اطلاعی در دست نیست.از میان این افراد فواد لقایی و کیومرث اکبری، در اواخر آذرماه طی تماس‌های تلفنی به اداره اطلاعات این شهر احضار شده بودند.خانه‌های این شهروندان بهائی روز ۲۴ مهر ۱۴۰۲ به دنبال یورش نیروهای امنیتی تفتیش شد و ماموران شماری از وسایل شخصی آنها از جمله کتاب‌ها و گوشی‌های تلفن همراهشان را ضبط کردند.( ایران‌اینترنشنال,4 دی 1402)
سرکوب بی‌امان بهاییان/ مهرک کمالی
وقتی رمان «قطار چهارشنبه‌ها» (۱) نوشته‌ی انیسا دهقانی را می‌خواندم به سوالی غریب برخوردم: «تحمل دردی که منحصر به تو باشد ممکن است، اما دردی را که باید با دیگری شریک باشی چطور می‌شود تحمل کرد؟» «قطار چهارشنبه‌ها» به زندگی بهاییان ایران در سال‌های پس از انقلاب می‌پردازد اما سوالی که طرح می‌کند به درک و فهم رنج «دیگری» و «دیگران» می‌رسد. چگونگی تحمل دردی که با دیگران شریکیم یا درک رنجی که دیگران می‌کشند و مبارزه برای رفع یا تخفیف آن، یکی از مضمون‌های اصلی جنبش‌های اجتماعی است که در ایران پس از انقلاب پیاپی رخ داده‌اند و می‌دهند. هر گام موفق مردم در این عرصه، جا را برای جمهوری اسلامی تنگ‌تر می‌کند؛ دوستی و همدلی و همراهی نیروهای مختلف اجتماعی پاشنه‌ی آشیل حکومت است. در آشفته بازار درگیری‌های گاه سخیف گروهی، ضرورت درک رنج بهاییان که سال‌های سال نادیده گرفته شده و ضرورت مبارزه برای زدودن آن، تنها نقطه‌ای است که همه‌ی نیروهای مخالف جمهوری اسلامی –و به نظر می‌رسد بیشتر مردم ایران— روی آن توافق دارند. به همین دلیل، جمهوری اسلامی به سرکوب بی‌سابقه‌ی بهاییان دست زده تا هم زندگی را بر آنان سخت کند و هم مردم را از همراهی با آنان برحذر بدارد. سابقه‌ی دشمنی تاریخی، تعصبات دینی، تئوری‌های توطئه و انگاره‌های سیاسی همه از دلایل فشارهای بی‌سابقه‌ی اخیر بر بهاییان بوده و هستند اما دلیل اصلی سرکوب بی‌امان علیه بهاییان، سرسختی جامعه‌ی بهایی و اقبال عمومی‌شان در میان مردم است.بهاییان این اقبال عمومی را به بهای سرسختی، فعالیت و انسجام خود به دست آورده‌اند. آنها از انزوای دهه‌ی شصت و ترک خوردن آن در دوره‌ی اصلاحات تا بسته شدن فضا در دهه‌ی هشتاد، جنبش سبز سال ۸۸ و تبعیض‌های بی‌سابقه‌ی کنونی پیش آمده‌اند. به بهای زندگی‌ها و سختی‌ها و کوتاه نیامدن‌ها، جامعه‌ی بهایی اکنون بخش مهم و غیرقابل انکار جنبش مردمی ایران است و چوب همین را هم می‌خورد. به همین دلیل است که جمهوری اسلامی نه تنها مسیرهای امرار معاش بهاییان را می‌بندد و دسته‌دسته آنها را به زندان می‌فرستد، بلکه از دخالت در جزئی‌ترین امور زندگی بهاییان مانند مهمانی در رستوران یا دورهمی پاگشا هم ابایی ندارد.(ماهنامه خط صلح ,4 دی 1402)
شیراز؛ تداوم بازداشت و بلاتکلیفی یکتا فهندژ سعدی، شهروند بهائی
یکتا فهندژ سعدی، شهروند بهائی ساکن شیراز کماکان در بازداشت بسر میبرد.یک منبع مطلع نزدیک به خانواده این شهروند بهائی به هرانا گفت: “خانم فهندژ علیرغم گذشت بیش از یک هفته از زمان دستگیری، کماکان به صورت بلاتکلیف در بازداشتگاه اداره اطلاعات شیراز موسوم به پلاک ۱۰۰ بسر میبرد. تاکنون آزادی موقت وی میسر نشده است.”در تاریخ بیست و هفتم آذرماه، یکتا فهندژ سعدی توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی خود در شیراز بازداشت شد.تا لحظه تنظیم این گزارش از دلایل بازداشت و اتهامات مطروحه خانم فهندژ اطلاعی حاصل نشده است.یکتا فهندژ سعدی پیش از این نیز بواسطه فعالیت های خود سابقه بازداشت و محکومیت دارد.(هرانا ,5 دی 1402)
زندان یزد؛ تداوم بازداشت و بلاتکلیفی ایمان رشیدی، شهروند بهائی
ایمان رشیدی، شهروند بهائی ساکن یزد در بازداشت بسر میبرد.یک منبع مطلع نزدیک به خانواده این شهروند بهائی به هرانا گفت: “آقای رشیدی علیرغم گذشت هشتاد و دو روز از زمان دستگیری، کماکان به صورت بلاتکلیف در زندان یزد بسر میبرد. همچنین، تاکنون از اتهامات مطروحه علیه وی اطلاعی حاصل نشده است.”ایمان رشیدی در تاریخ سیزدهم مهرماه سال جاری، توسط ماموران اداره اطلاعات در یزد بازداشت شد. ماموران ضمن تفتیش منزل، تلفن همراه این شهروند و همسر وی را نیز ضبط کردند.این شهروند بهائی نهایتا چندی بعد از بازداشتگاه اداره اطلاعات یزد به زندان این شهر منتقل شد.آقای رشیدی پیشتر نیز به واسطه فعالیت های خود سابقه بازداشت و محکومیت دارد. وی در بهمن ماه سال ۹۶ با اتمام دوره محکومیت از زندان آزاد شد.(هرانا ,5 دی 1402)
تشکیل پرونده قضایی برای زوج بهائی ساکن گنبدکاووس
امیلیا فنائیان و هومن طائف شهروندان بهائی با تشکیل پرونده قضایی علیه خود مواجه شدند.یک منبع نزدیک به خانواده این شهروندان بهائی به هرانا گفت: “روز شنبه دوم دی ماه، امیلیا فنائیان و هومن طائف زوج بهائی ساکن گنبدکاووس با دریافت پیامکی از تشکیل پرونده قضایی علیه خود مطلع شدند. پرونده این شهروندان در شعبه شش بازپرسی دادسرای قائم شهر در حال رسیدگی است.”تاکنون از اتهامات مطروحه و دلایل تشکیل پرونده علیه این شهروندان اطلاعی حاصل نشده است.چندی پیش منازل پنج شهروند بهائی در قائم شهر، توسط نیروهای امنیتی تفتیش شد که نیروهای امنیتی در مجموع ۳۷ عدد تلفن همراه، شماری لپ تاپ و تبلت را از مالکین و مهمانان ضبط کردند. خانم فنائیان و آقای طائف نیز از جمله شهروندانی بودند که در جریان این تفتیش ها، لوازمشان ضبط شد.(هرانا ,8 دی 1402)
ساناز تفضلی؛ ۱۰ سال زندان به جرم آموزش به کودکان
سانازتفضلی به خاطر خدمات داوطلبانه‌ای که برای زنان و کودکان محروم انجام داده، اگر در هر نقطه دیگری از دنیا بود، مطمئناً مورد تقدیر قرار می‌گرفت اما در کشورش، بهایی بودن نه تنها او را از حق خدمت به هم‌وطنانش محروم کرده بلکه به خاطر همین خدمات، امروز زندانی است.» این را «نیوشا عرفانیان»، دختردایی «ساناز تفضلی»، شهروند بهایی زندانی در زندان «وکیل‌آباد» مشهد می‌گوید. ساناز بیش از یک سال است که در این زندان به سر میبرد. او به ۱۰ سال و ۹ ماه زندان محکوم شده است که شش سال و شش ماه از حکم اجرا می‌شود. (ایران وایر ,9 دی 1402)
چهار شهروند زن بهایی به ۱۴سال و ۸ماه زندان محکوم شدند
شعبه ۳۵ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی، حکم بدوی چهار شهروند زن بهایی ساکن مشهد به نام‌های «رویا قانع»، «سهیلا احمدی»، «نسیم ثابتی» و «آزیتا فروغی» را عینا تایید کرد. شعبه یک دادگاه انقلاب مشهد به ریاست قاضی منصوری، در آبان ماه چهار شهروند فوق الذکر را هر کدام بابت اتهام «عضویت در جمعیت یا شبه جمعیت به قصد بر هم زدن امنیت کشور» با استناد به ماده ۴۹۹ قانون مجازات اسلامی به سه سال زندان و بابت اتهام «تبلیغ علیه نظام» (فعالیت تبلیغی بهایی) با استناد به ماده ۵۰۰ قانون مجازات اسلامی به هشت ماه زندان، مجموعا به سه سال و هشت ماه حبس تعزیری محکوم کرد.با اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات اشد، یعنی سه سال زندان برای هر کدام از متهمان اجرا خواهد شد.(ایران وایر ,10 دی 1402)
گزارشی از مصادره زمین های شهروندان بهائی در روستای احمدآباد ساری
روز دوشنبه یازدهم دی ماه ۱۴۰۲، ده‌ها مامور انتظامی و جهاد کشاورزی با مسدود کردن راه‌های ورودی و خروجی روستا ی احمدآباد، مانع از تردد ساکنان شدند. سپس ماموران دولتی با دستور محمد کریمی، دادستان ساری اقدام به مصادره زمین‌های کشاورزی ساکنین روستا کردند.روستای احمدآباد، در نزدیکی ساری و در استان مازندران قرار دارد که اغلب ساکنان آن را بهائیان تشکیل می‌دهند. یکی از ساکنان بهایی این روستا که نخواست نامش فاش شود در گفتگو با هرانا ضمن تایید این گزارش، گفت: “ماموران دستکم ۶۰ هکتار از اراضی کشاورزی بهائیان این روستا را سیم خاردار زده و تصرف کردند. بیست و پنج هکتار از اراضی ضبط شده، زیر کشت گندم بود. طی سالیان متمادی شهروندان بهائی بر روی این زمین‌ها کشاورزی می‌کردند.”نماینده استاندار مازندران در مصاحبه با خبرگزاری ایرنا، این اقدام را “عملیات رفع تصرف و خلع ید عرصه‌های منابع طبیعی” نامید و ادعا کرد که “در این زمین‌ها ساخت و سازها و تغییر کاربری‌های غیر مجاز صورت گرفته است”. اما منابع هرانا ضمن رد این ادعا اعلام کردند که در اراضی مذکور هیچ ساخت و سازی صورت نگرفته و از سال ۱۳۲۵ توسط مالکین برای کشاورزی مورد استفاده قرار گرفته است.یکی از ساکنین روستای مذکور به هرانا گفت: “چند سال قبل طرح احداث سد در نزدیکی این روستا تصویب شد. اگر زمین‌های کشاورزی در محل احداث سد قرار گیرد، طبق قانون باید در جای دیگری به مالکین، زمین کشاورزی واگذار شود. حال با مصادره زمین‌های شهروندان بهائی این روستا، عملا زمین دیگری در اختیار آنها قرار نخواهد گرفت.”مصادره زمین‌های بهائیان، مسبوق به سابقه است. برای مثال، در سال ۹۹، زمین‌های کشاورزان بهائی ساکن روستای ایول که جزو توابع شهر ساری است و همچنین سال گذشته زمین‌های بهائیان ساکن روستای روشنکوه ساری، توسط نیروهای دولتی مصادره شدند.(هرانا ,12 دی 1402)
تداوم بازداشت و بلاتکلیفی یکتا فهندژ، شهروند بهائی در بازداشتگاه اداره اطلاعات شیراز
یکتا فهندژ سعدی، شهروند بهائی همچنان به صورت بلاتکلیف در بازداشتگاه اداره اطلاعات شیراز موسوم به پلاک ۱۰۰ بسر میبرد.یک منبع مطلع نزدیک به خانواده این شهروند بهائی ضمن تایید این خبر به هرانا گفت: “خانم فهندژ علیرغم گذشت بیش از دو هفته از زمان دستگیری، تاکنون هیچ تماس تلفنی با خانواده خود نداشته است. بی اطلاعی از وضعیت این شهروند، افزایش نگرانی های خانواده و نزدیکان وی را به همراه داشته است.”در تاریخ بیست و هفتم آذرماه، یکتا فهندژ سعدی توسط نیروهای امنیتی در منزل شخصی خود در شیراز بازداشت شد.تا لحظه تنظیم این گزارش از دلایل بازداشت و اتهامات مطروحه خانم فهندژ اطلاعی حاصل نشده است.یکتا فهندژ سعدی پیش از این نیز بواسطه فعالیت های خود سابقه بازداشت و محکومیت دارد.(هرانا,14 دی 1402)
زندان یزد؛ قرار بازداشت ایمان رشیدی، شهروند بهائی تمدید شد
روز پنج شنبه سیزدهم مهر ۱۴۰۲، ایمان رشیدی، شهروند بهائی بازداشت شد.یک منبع مطلع نزدیک به خانواده این شهروند، به خبرنگاران گفت: “در ساعت ده صبح همسر آقای رشیدی در حال خارج شدن از منزل شخصی خود در یزد بوده که ماموران اداره اطلاعات وی را محاصره کردند. وی با اجبار ماموران این نهاد امنیتی نزد ایمان رفته و ماموران اقدام به بازداشت این شهروند بهائی کردند.”این منبع مطلع در ادامه افزود: “همچنین ماموران اداره اطلاعات ضمن تفتیش منزل، تلفن همراه این شهروند و همسر وی را نیز ضبط کردند.”به گفته این منبع مطلع، در تمامی مراحل بازداشت فرزند هجده ماهه این خانواده نیز همراه مادر خود بوده است.تاکنون از دلایل بازداشت و اتهامات مطروحه علیه این شهروند بهائی، اطلاعی حاصل نشده است.ایمان رشیدی پیشتر نیز به واسطه فعالیت های خود سابقه بازداشت و محکومیت دارد. وی در بهمن ماه سال ۹۶ با اتمام دوره محکومیت از زندان آزاد شد.(هرانا,15 دی 1402)
جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات کیوان رحیمیان، شهروند بهائی برگزار شد
جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات کیوان رحیمیان برگزار شد. در جریان این جلسه که امروز شنبه شانزدهم دی ماه ۱۴۰۲، برگزار شده است، آقای رحیمیان از بابت اتهامات انتسابی به دفاع از خود پرداخت.یک منبع مطلع نزدیک به خانواده وی ضمن تایید این خبر گفت: “با آزادی موقت وی تا صدور حکم قطعی مخالفت شده است.”آقای رحیمیان در تاریخ بیست و هفتم تیرماه ۱۴۰۲، توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت و سپس به زندان اوین منتقل شد. روز شنبه چهارم آذرماه، این شهروند بهائی با تودیع وثیقه به منظور شرکت در مراسم درگذشت مادرش از زندان اوین به مرخصی کوتاه مدت اعزام شد و در تاریخ هشتم همان ماه با پایان ایام مرخصی به زندان اوین بازگشت. (هرانا,16 دی 1402)
بهائیان شهرکرد؛ بازداشت یک شهروند همزمان با تفتیش منزل تنی دیگر
روز پنجشنبه چهاردهم دی ۱۴۰۲، میثم موقن، شهروند بهائی ساکن شهرکرد توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد. یکی از نزدیکان وی ضمن تایید این گزارش در تماس با هرانا گفت: “روز پنجشنبه بیش از ۳۰ نیروی اداره اطلاعات شهرکرد که مسلح بودند، به منزل مسیح موقن، رفته و میثم موقن برادر زاده مسیح را بازداشت کردند. همچنین نیروهای امنیتی منزل آقای موقن و خودروهای مهمانان وی را تفتیش و لوازم الکترونیکی، کتاب‌های مذهبی، طلاها و اشیاء قیمتی را ضبط کردند.” این منبع مطلع در ادامه افزود: “ماموران علت بازداشت میثم موقن را حضور در مهمانی منزل عمویش عنوان کردند و به این شهروند بهائی گفتند که تو در بازداشت قبلی تعهد داده بودی در هیچ جمع و میهمانی شرکت نمی‌کنی.” (هرانا,16 دی 1402)
با پایان ایام مرخصی؛ شیوا خلیلی به زندان بابل بازگشت
شیوا خلیلی، شهروند بهائی به زندان بابل بازگشت. بازگشت خانم خلیلی به زندان، روز شنبه شانزدهم دی ماه ۱۴۰۲ با پایان ایام مرخصی وی صورت گرفته است. او روز پنجشنبه چهاردهم ماه جاری به مرخصی کوتاه مدت اعزام شده بود. شیوا خلیلی در تاریخ بیست و نهم آذرماه ۱۴۰۲، پس از مراجعه به شعبه اجرای احکام دادسرای بابل، جهت تحمل دوران محکومیت خود بازداشت و به زندان این شهر منتقل شد. این شهروند بهائی ساکن بابل در تاریخ بیست و پنجم آبان‌ماه ۱۴۰۰، در پی احضار تلفنی به شعبه یک بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب این شهر بازداشت و یک روز بعد با تودیع وثیقه آزاد شد. وی اواخر آذرماه همان سال، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب این شهر از بابت اتهام تبلیغ علیه نظام، به یک سال حبس تعزیری و همچنین ضبط گوشی تلفن همراه به عنوان “آلت جرم” محکوم شد. نهایتا این حکم در اواخر سال ۱۴۰۰، توسط شعبه دوم دادگاه تجدید نظر استان مازندران عینا تایید شد. (هرانا,16 دی 1402)
دادگاه تجدیدنظر؛ سیروس ذبیحی مقدم، شهروند بهائی به ۸ سال حبس محکوم شد
سیروس ذبیحی مقدم به حبس محکوم شد. بر اساس حکمی که اخیرا توسط شعبه ۳۵ دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی صادر و به آقای ذبیحی مقدم ابلاغ شده است، این شهروند بهائی از بابت اتهام “عضویت در جمعیت های معارض کشور“ به هفت سال حبس و از بابت اتهام “تبلیغ علیه نظام“ به یک سال زندان، مجموعا هشت سال حبس محکوم شده است. از آقای ذبیحی مقدم خواسته شده تا ظرف مهلت ده روز آینده، جهت اجرای حکم حبس به شعبه اجرای احکام مراجعه کند. در صورت اعمال ماده ۱۳۴ قانون مجازات اسلامی، مجازات اشد یعنی هفت سال حبس در خصوص این شهروند قابل اجرا خواهد بود. (هرانا,19 دی 1402)
بجنورد؛ محکومیت سه شهروند بهائی از حبس و جزای نقدی تا محرومیت های اجتماعی
شعله شهیدی به همراه دو فرزندش به نام های فاران ثنائی و شایان ثنائی شهروندان بهائی ساکن بجنورد، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب این شهر به حبس، پرداخت جزای نقدی و محرومیت های اجتماعی محکوم شدند. بر اساس حکمی که اخیرا توسط شعبه اول دادگاه انقلاب بجنورد صادر و در تاریخ نهم دی ماه ۱۴۰۲، به این شهروندان ابلاغ شده است، شایان ثنائی به دو سال و دو ماه حبس تعزیری و پرداخت پنجاه میلیون تومان جزای نقدی، فاران ثنائی به دو سال و شش ماه حبس تعزیری و همچنین شعله شهیدی به پرداخت پنجاه میلیون تومان جزای نقدی محکوم شده اند. بر اساس گزارشاتی که به دست خبرنگاران رسیده است، این شهروندان از بابت مجازات تکمیلی، به محرومیت از خدمات اجتماعی به مدت ده سال محکوم شده و اموال شخصی آنها نیز از جمله لپ‌تاپ، تبلت، گوشی ها، قاب عکس و کتب مکشوفه توقیف شده است. (هرانا,21 دی 1402)
بازداشتگاه اداره اطلاعات شیراز؛ تداوم بازداشت و بلاتکلیفی یکتا فهندژ سعدی
یکتا فهندژ سعدی، شهروند بهائی ساکن شیراز، علیرغم گذشت نزدیک به یک ماه از زمان دستگیری، کماکان به صورت بلاتکلیف در بازداشتگاه اداره اطلاعات این شهر موسوم به پلاک ۱۰۰بسر میبرد. این شهروند بهائی تاکنون هیچ تماس تلفنی با خانواده خود نداشته است. امری که منجر به افزایش نگرانی های خانواده و اطرافیان وی شده است.” خانم فهندژ سعدی از زمان بازداشت تاکنون هیچ تماسی با بستگان خود نداشته است. خانواده این شهروند بهائی نیز علیرغم مراجعات مکرر به نهادهای امنیتی و قضایی، تاکنون موفق به ملاقات با فرزندشان نشده اند، موضوعی که به نگرانی های آنها دامن زده است. (هرانا,22 دی 1402)
تفتیش منازل تعدادی از بهاییان تبریز
در پی تشدید آزار و فشار بر شهروندان بهایی، ماموران وزارت اطلاعات در تبریز منازل تعدادی از شهروندان بهایی را در روز سه شنبه ۱۹دی۱۴۰۲ مورد تفتیش قرار دادند. ماموران اداره اطلاعات تبریز در یک اقدام همزمان منازل حداقل شش خانواده بهایی را در روز سه شنبه بازرسی کردند. در این عملیات، کتب و عکس‌های مذهبی همچنین تعدادی از وسایل شخصی مانند کامپیوترها و موبایل‌های ساکنین منازل توسط ماموران اداره اطلاعات ضبط شد. از اتهام و دلیل بازرسی منازل هیچ اطلاعی در دست نیست همچنین ماموران خانواده‌ها را از خبررسانی برحذر داشته‌اند. (ایران وایر, 23 دی 1402)
در صدمین روز بازداشت؛ گزارشی از آخرین وضعیت ایمان رشیدی، شهروند بهائی
ایمان رشیدی، شهروند بهائی ساکن یزد، علیرغم گذشت صد روز از زمان دستگیری، کماکان به صورت بلاتکلیف در زندان این شهر بسر میبرد. این شهروند بهائی همچنان از دسترسی به وکیل محروم است. یک منبع مطلع نزدیک به خانواده این شهروند بهائی گفت: “آقای رشیدی در مراحل بازجویی با دو اتهام تبلیغ علیه نظام و فعالیت تبلیغی انحرافی بر ضد شرع مقدس اسلام مواجه شده است. وی کماکان از دسترسی یه وکیل محروم است. (هرانا, 24 دی 1402)
سروش ایقانی، شهروند بهائی جهت تحمل حبس راهی زندان عادل آباد شیراز شد
سروش ایقانی، شهروند بهائی روز یکشنبه بیست و چهارم دی ماه ۱۴۰۲، پس از مراجعه به شعبه اجرای احکام بازداشت و جهت تحمل دوران محکومیت شش ماه حبس خود به زندان عادل آباد شیراز منتقل شد. سروش ایقانی در سال ۹۵ توسط نیروهای امنیتی در شیراز بازداشت و مدتی بعد با تودیع وثیقه آزاد شده بود. نخستین جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات این شهروند بهائی پیشتر در تاریخ ۲۶ خرداد ۹۹ و دومین جلسه پس از رفع ایرادات در دادسرا در تاریخ ۱۴ مهرماه ۹۹ در این شعبه برگزار شد. وی نهایتا در خردادماه سال ۱۴۰۱، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب شیراز به ریاست قاضی محمود ساداتی به دو سال حبس تعزیری، منع خروج از کشور با لغو گذرنامه به مدت دو سال و اقامت اجباری در مهریز به مدت دوسال محکوم شده بود. در نهایت این حکم در دادگاه تجدیدنظر به شش ماه حبس کاهش یافت. (هرانا, 25 دی 1402)
مینا کرمی، شهروند بهائی جهت اجرای حکم حبس احضار شد
مینا کرمی، شهروند بهائی ساکن شیراز با دریافت ابلاغیه ای، جهت اجرای حکم پنج سال حبس خود به شعبه یک اجرای احکام دادسرای عمومی و انقلاب این شهر احضار شد. بر اساس احضاریه ای که در تاریخ یازدهم دی ماه ۱۴۰۲، توسط شعبه یک اجرای احکام دادسرای عمومی و انقلاب شیراز صادر و به خانم کرمی ابلاغ شده، از وی خواسته شده در تاریخ دوازدهم بهمن ماه ۱۴۰۲، جهت اجرای حکم حبس، خود را به مرجع قضایی مذکور معرفی کند. منزل مینا کرمی در تاریخ بیست و چهارم فروردین ماه ۱۴۰۰، توسط نیروهای امنیتی مورد تفتیش قرار گرفته بود. وی چندی بعد به بازداشتگاه اداره اطلاعات این شهر موسوم به پلاک ۱۰۰ احضار شد. خانم کرمی نهایتا پس از اتمام مراحل بازجویی با تودیع وثیقه ۸۰۰ میلیون تومانی آزاد شد. خانم کرمی در شهریورماه سال ۱۴۰۱، توسط شعبه یکم دادگاه انقلاب شیراز به ریاست قاضی سید محمود ساداتی از بابت اتهامات “فعالیت آموزشی و تبلیغی انحرافی مغایر و یا مخل به شرع مقدس اسلام” به پنج سال حبس تعزیری، پنج میلیون تومان جزای نقدی، محرومیت از حقوق اجتماعی به مدت ده سال و منع خروج از کشور با ابطال گذرنامه به مدت دو سال محکوم شد. این حکم چندی بعد در شعبه ۳۷ دادگاه تجدیدنظر استان فارس عینا تایید شد. (هرانا, 26 دی 1402)
اطلاعات بیشتر در لینک زیر قابل مشاهده است:
