کودک‌آزاری، واقعیتی تلخ در سایه روشن زندگی بانی خشونت در جامعه
کودک آزاری مخرب ترین رفتاریست که همواره در ذهن کودک حک و اثرات آن تا ابد به دنبال او خواهد بود و در بزرگسالی بیشتر موارد خود قربانیان، برای عقده گشایی و رهایی از خشم درون به چرخه ی کودک آزار و خشونت اضافه می گردند. کودک آزاری از معضلات جامعه بشری بشمار می آید که امروزه دغدغه اصلی فعالین حقوق کودک، مددکاران اجتماعی و سایر فعالین حوزه کودکان شده است. متاسفانه عوامل متعددی از قبیل ناآگاهی والدین، مشکلات اقتصادی، اعتیاد، شرایط خانوادگی، وضعیت سیستم آموزش، احساس مالکیت والدین بر فرزند و … دست به دست هم داده تا شاهد افزایش کودک آزاری در ایران باشیم. این مسئله چنان حائز اهمیت است که مدیرکل دفتر امور آسیب‌دیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اعلام کرده:
اصلی‌ترین بحران در حوزه مسائل اجتماعی ایران، کودک‌آزاری است.
در پی تحقیقات خیریه جمعیت امام علی از پرونده 24 کودک قربانی کودک آزاری نشان میدهد که بیش ۸۰٪ موارد کودک آزاری از طرف پدر و مادر درگیر اعتیاد بوده است. در نتیجه اعتیاد نقش عاملی مهمی در کودک آزاری بخصوص در مناطق حاشیه نشین ایفا میکند. همچنین بیش از ۵۰٪ کودکان حاضر هستند برای شکایت به مراکز پلیس و دادسرا مراجعه نمایند. اما نکته نگران کننده آنجاست در بیش از 90% پرونده‌ها والدین و مراقبین کودک از مسئله کودک آزاری مطلع هستند، اما به دلیل سکوت آنها و کودکان، مددکاران و مربیان بیشتر از طریق مشاهدات علائم رفتاری یا آسیبهای جرحی متوجه کودک آزاری میشوند. همچنین در 80% از پرونده‌ها، کودک برای عدم افشای کودک آزاری تهدید شده است.
آموزش و پرورش میتواند نقش اساسی در فرهنگ سازی، آموزش های صحیح و کارآمد برای جلوگیری از بروز خشونت بخصوص تجاوز داشته باشد که متاسفانه کودکان از این آموزشها محروم هستند چرا که اولویت آموزش در جمهوری اسلامی ایران تنها آموزشهای مذهبی و جنگی و … میباشد.
کودکان کار با توجه به شرایط زندگی بیشتر از سایر کودکان در معرض این آسیب می باشند. تحقیر، تمسخر، تجاوز، ضرب و شتم، محرومیت از تحصیل، گرسنگی، بیماریهای عفونی و واگیردار و … از جمله روزمره گی این کودکان است در حالیکه در قوانین و معاهدات بین المللی بخصوص کنوانسیون حقوق کودک که جمهوری اسلامی ایران ملزم به اجرای آنست به صراحت خواهان رعایت حقوق کودکان ست که هیچ کدام از مواد آن در ایران اجرا نمیگردد.
نا آگاهی خانواده شاید اغلب در جامعه تصورشان از کودک آزاری فقط تجاوز یا ضرب و شتم باشد اما تعریف کودک آزاری بسیار گسترده تر از این موارد است و در واقع هر نوع رفتاری که توسط والدین یا دیگران بر روی کودک (فرد زیر ۱۸ سال) انجام می گیرد و به سلامتی جسمی و روانی وی آسیب برساند و باعث علائم کاهش اعتماد به نفس، عدم توانایی در یادگیری، افسردگی، اختلال شخصیت، پرخاشگری، احساس گناه و … شود همه زیر مجموعه کودک آزاری به حساب می آیند.
پدر سالاری: کودک آزاری در کودکان کار فقط منحصر به دختران نیست بلکه پسران هم درگیر هستند و آنها هم آسیب می بینند و متاسفانه دولت هیچ برنامه ای در برابر مخاطرات اجتماعی کودک آزاری ندارد در موارد بسیاری کودک آزاری که از سمت والدین صورت گرفته، پس از برخورد یا مجازات والدین دادگاه حضانت کودک را مجدد به همان والدین واگذار میکند .برخی دیگر از کودکان کار اغلب از ۱۲ یا ۱۳ سالگی مورد سوء استفاده جنسی قرار می‌گیرند و از آن جایی که کودکان به خصوص دختران از قدرت جسمی لازم برخوردار نیستند و توان دفاع از خود را ندارند مجبور به پیروی از خواسته‌های شیطانی کسانی مثل پیمانکاران، مافیا، مراقبان و پرستاران خود هستند. یادآوری مهم: در کنوانسیون حقوق کودک ماده ۴ دولتهای عضو کنوانسیون، اقدامهای ضروری و مناسب قانونی، اداری و غیره را بعمل می آورند تا حقوق پذیرفته شده در این عهدنامه را اجرا نمایند.
ماده 6 (هر کودکی حق زندگی دارد و این حق، مادرزادی اوست که از طرف همه دولتهای عضو کنوانسیون به رسمیت شناخته می شود. ادامه حیات و رشد کودک از طرف دولتهای امضاکننده این کنوانسیون بطور کامل، تضمین می شود.)
ما فعالین حقوق کودک با استناد به اعلامیه جهانی حقوق بشر بخصوص ماده ۳ (حق حیات برای همه)، ماده 4 ( برده داری ممنوع)، ماده ۲۵ (حق خوراک و مسکن و مراقبتهای طبی و خدمات لازم اجتماعی برای همه) ماده ۲۶ (حق تحصیل رایگان برای همه) و همچنین کنوانسیون حقوق کودک، سند ۲۰۳۰ یونسکو بخصوص هدف سوم (تضمین زندگی سالم و ترویج رفاه برای همه در تمام سنین)، ضمن محکوم نمودن دولت جمهوری اسلامی ایران در خصوص عدم رعایت حقوق کودکان، دولت را ملزم می دانیم تا با کودکان مطابق شئونات و ارزش آنها رفتار نموده و حقوقشان را به رسمیت شناخته و حداقل سن برای نقض قوانین کیفری رعایت نماید. هم چنین شادی را حق همه کودکان دانسته چرا که اهمیت به تربیت و آموزش صحیح کودکان نشان از یک جامعه پویا و سالم میباشد.
۱۴۷۹
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از کودک و نوجوان
