زنگ خطر انقراض یوزپلنگ ایرانی
زنگ خطر انقراض یوزپلنگ ایرانی به گوش می رسد. باز هم انقراض گونه ای دیگر از جاندار اصیل ایرانی نزدیک است.
دوستداران محیط زیست به هیچ وجه دوست ندارند یوزپلنگ ایرانی سرنوشت شوم شیر ایرانی را تجربه کنند.
متاسفانه طی چند روزاخیر دو قلاده پلنگ بر اثرعوامل نامعلومی زخمی و تلف شده اند. نخست خبرزخمی شدن پلنگ هزارمسجد در ۱۳ آذرماه که به دلایل نامعلومی از ناحیه سر و صورت به شدت زخمی شده بود و به سرعت جهت درمان به بیمارستان دامپزشکی و پلی کلینیک دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی در مشهد منتقل گردید که متاسفانه علی رغم تلاش های فراوان پلنگ هزار مسجد در تاریخ اول دی ماه ۱۴۰۰ تلف شد. در تاریخ دوم دی ماه در جنگل های شهرستان کلاله در استان گلستان جسد یک قلاده پلنگ که به دلایل نامعلومی تلف شده است کشف شد.این درحالی است که در۲۲ آذرماه همین سال شاهد تلف شدن یک توله پلنگ در پارک ملی دنا در استان کهگیلویه و بویر احمد بودیم.
آنچه باعث نگرانی فعالان ودوستداران محیط زیست است، قرارگرفتن نام پلنگ و یوزپلنگ ایرانی در فهرست جانوران در خطر انقراضIUCN استِ.
متاسفانه آمار دقیقی از تعداد این جانوران در دسترس نیست. طبق برآورد های انجام شده حدود ۴۰ قلاده یوزپلنگ درمناطق مرکزی و شرقی کشور و در حدود ۷۸۰ تا ۹۱۰ پلنگ درمناطق شمالی وغربی ایران باقی مانده است و بیم آن میرود که این گربه سانان زیبا نیز به سرنوشت شیر ایرانی دچار شود.
ما سعی داریم با بررسی ویژگی های رفتاری این جانوران و عوامل تاثیر گذار بر زندگی این حیوان گامی در جهت آگاه سازی و حفظ این گونه ارزشمند برداریم.علت کاهش تعداد این جانوران به عوامل متعددی مربوط می گردد که یکی از آنها سرعت بالای تغییرات محیط زیست در ایران است.
این تغییرات که عمدتا در نتیجه دخالت انسان می باشد درکنارتغییرات اقلیمی تاثیر چشمگیری بر زندگی یوزپلنگ و پلنگ ایرانی گذاشته است. باید توجه داشت نابودی زیستگاه باعث رانده شدن این حیوان به زیستگاه دیگر نمی شود بلکه باعث انقراض آنها می شود. انسان ها با از بین بردن جنگل ها ومراتع و مسطح کردن زمین جهت کشاورزی، صنعت و جاده سازی، قلمرو حیوانات علفخواری چون غزال، آهو، جبیر، قوچ، میش و بز را که عمده غذای یوزها را تشکیل میدهند کاهش داده است که این امر به نوبه خود باعث گردیده بعضا این جانوران به گله های دام ها حمله کنند.
اما نکته قابل توجه این است که برخلاف گرگها، پلنگ ها و یوزپلنگ ها، تنها به شکار یک دام اکتفا میکنند. هزینه این شکار توسط اداره محیط زیست توسط بیمه به دامدار پرداخت میگردد، زیرا کلیه یوزهای ایرانی بیمه هستند. با آگاه سازی دامداران نسبت به این موضوع جان این حیوانات در امان خواهد ماند.
به ندرت دیده یا شنیده شده که یوزپلنگها به انسان ها حمله کنند اما عدم آگاهی نسبت به این موضوع درموارد بسیاری جان این حیوان را به خطر انداخته است.
بعضا مشاهده می شود یوزها برای نوشیدن آب به معادن نزدیک میشوند که عدم آگاهی کارگران معدن میتواند باعث آسیب جدی بیا تلف شدن این حیوان تشنه شوند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم بودجه محیط زیست فقط ۱.۶ درصد از کل بودجه کشوردرسال ۱۴۰۱ است اما این مقدار برای سازمانی که وظیفه حفاظت از ۱۱ درصد کل مساحت کشور با گونه های درحال انقراضی چون پلنگ، یوزپلنگ، سیاه گوش، گربه پالاس، فک خزری، لاک پشت پوزه عقابی را برعهده دارد کافی نیست. با توجه به نیاز به امکانات جدید مانند دوربین های پیشرفته و تجهیزات ردیابی جهت سرشماری و کنترل یوزپلنگ ها به نظر میرسد در سال ۱۴۰۱ شاهد اخبار ناامید کننده ای از این حیوان درحال انقراض شاهد باشیم.
این همه درحالی است که هدف پانزدهم از سند ۲۰۳۰ یونسکو “حفظ، بازیابی و بهبود استفاده پایا از اکوسیستم‌های خاکی، مدیریت پایا جنگلها، مبارزه با بیابان‌زایی، متوقف یا معکوس کردن روند تخریب زمین و متوقف کردن روند ازدست رفتن تنوع زیستی” است و نیز بر اساس بند 3 ماده 27 کنوانسیون تنوع زیستی ” آگاهی از اهمیت تنوع زیستی برای تکامل و حفاظت از سیستم‌های حفظ حیات زیست و حفاظت از اکوسیستمها وزیستگاه‌های طبیعی، نگهداری و احیای جمعیت‌های مانای گونه‌های در معرض نابودی را وظیفه همه دولت ها میداند. ما فعالان حقوق بشر خواهان رهائی برومند نجفی محیط بان محکوم به اعدام و بی توجهی دولت جمهوری اسلامی ایران را به محیط زیست و گونه های درمعرض خطر ایران محکوم می کنیم و تحرک بیشتر سازمان های بین اللمللی فعال در زمینه محیط زیست را در این خصوص خواستاریم .
1467
کانون دفاع ازحقوق بشردر ایران
کمیته دفاع از محیط زیست
