تهیه و تنظیم نمودار: رضا عباسی زمان آبادی
تهیه گزارش : سید شایان حسینی برزی، رضا عباسی زمان آبادی
ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهرهمند شود. این حق متضمن آزادی تغییرمذهب یا عقیده و ایمان میباشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس میتواند از این حقوق یا مجتمعاً بهطور خصوصی یا بهطور عمومی برخوردار باشد.
ماده ۱۹ اعلامیه حقوق بشر
هر انسانی محق به آزادی عقیده و بیان است؛ و این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون [نگرانی] از مداخله [و مزاحمت]، و حق جستجو، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه ای بدون ملاحظات مرزی است.
گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق پیروان سایر ادیان در ایران تا پایان دی ۱۳۹۹ شمسی است. این گزارش بهصورت آماری-تحلیلی ارائه میشود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت بهخصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همینطور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیتهای مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودیتهای فراوان در ایران محسوب میشود.
فشار بر پیروان سایر ادیان همچنان ادامه دارد :
حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروههای مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آنها ممکن است وفاداری بهنظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیتهای مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار دادهاند.
بازداشتها و خشونتهای هدفمند ارگانهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی همچنان متوجه پیروان سایر ادیان در ایران است. در ایران دسته از شهروندان به دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم میشوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحتفشارهای بیشتری قرار دارند، آنها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هماکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره میکردند، در زندانهای اوین و رجایی شهر به سر میبرند و دهها تن از پیروان آن نیز در زندانهای کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبسهای طولانی شدهاند. ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودیتهایی زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی تنها عبادت مسیحیان عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت میشناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی میشود. کسانی که فارس زبان هستند از ورود به کلیساها منع میشوند و کلیساها وظیفه دارند اسامی اعضای خود به همراه کپی کارت ملی آنها را به وزارت اطللاعات ارائه دهند ، توزیع کتب مقدس در کتابفروشی ها ممنوع میباشد . ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی، مسیحیت را به رسمیت میشناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت دین خود هستند کماکان وجود دارد و کلیساهای خانگی با سرکوب گسترده مواجه هستند. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال میشود، آنها که اکثراً در مناطق حاشیهای کشور زندگی میکنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند. حتی در مواردی گزارش تخریب نمازخانه اهل سنت هم گزارش شده است و این گروه از افراد با اعدام و بازداشت و آزار و اذیت هایی مواجه هستند حتی آنها از استخدام در ادارات دولتی و تصدی سمت هم منع هستند که نمونه بارز آن انتخاب بیژن ذوالفقار نصب به سمت وزیر ورزش در دولت حسن روحانی بوده که به خاطر اهل تسنن بودن وی از مجلس رای اعتماد نگرفت .
اهل سنت:
اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تکتک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواستهای زیاده خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی میشود.
زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را میگذرانند و بصورت مدام از سوی مأموران زندان به دلیل عقیدهشان مورد بیاحترامی قرار میگیرند.
اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران, برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار میدهد. با این حال در کنار سایر پیروان ادیان در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از ۳ دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علیرغم اینکه مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیتهای کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهرهمندی برابر از فرصتها و امکانات محروم هستند، همینطور با موانع و محدودیتهای جدی برای تبلیغ باورهای خود و بجا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبهرو هستند.
در این ماه :
بهزاد تلاکی (طلائی)، شهروند سنی مذهب امروز دوشنبه ۱ دیماه با تودیع قرار وثیقه به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی از زندان ارومیه آزاد شد.
فاروق لواشلویی، زندانی سنی مذهب کُرد که در حال گذراندن دوران محکومیت حبس تعزیری در زندان مرکزی ارومیه است به مرخصی اعزام شد این زندانی عقیدتی کُرد که پیشتر از سوی شعبه ۱ دادگاه تجدیدنظر استان آذربایجان غربی به ریاست قاضی محبوبی به ۳ سال و ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شده بود، امروز سه شنبه ۲ دی ماه ۱۳۹۹، از زندان مرکزی ارومیه به مرخصی ۵ روزه اعزام شد.
با وجود تامین وثیقه، مولوی فضل الرحمن کوهی، زندانی اهل سنت بلوج همچنان از حق مرخصی محروم مانده است. یک ماه از رای دادگاه مبنی بر مرخصی مولانا فضل الرحمن کوهی با قرار وثیقه دومیلیارد تومانی و تامین این وثیقه توسط نزدیکان مولانا کوهی میگذرد اما مخالفت ها برای اعزام به مرخصی وی همچنان ادامه دارد.
حافظ اصغر کوهی فعال مذهبی اهل سنت بلوچ طی تماس تلفنی به اداره اطلاعات شهرستان راسک احضار شد. این فعال مذهبی ساکن شهرستان راسک امروز سه شنبه ۹ دی ماه ۱۳۹۹، پس از احضار تلفنی به اداره اطلاعات این شهرستان برای چندمین بار مورد بازجویی و تهدید قرار گرفت.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ، در تاریخ ۲۷ آذر ماه ۹۹، دو طلبه بلوچ اهل سنت به نام های “ارسلان پُرکی” فرزند محمد صالح اهل روستای کُرشان و “فرهاد پُرکی” اهل روستای گورناگان شهرستان سراوان، توسط ماموران امنیتی بازداشت شدند. یک منبع مطلع به گزارشگر کمپین گفت: ”ماموران امنیتی شبانه بدون حکم قضایی به منزل مسکونی ارسلان یورش برده، او را بازداشت کرده و با خود بردند.“
احکام اعدام حمید راست بالا، کجیر سعادت جهانی و محمدعلی آرایش زندانیان سنی مذهب روز پنجشنبه ۱۱ دیماه در زندان وکیل آباد مشهد اجرا شد. اجرای ناگهانی حکم اعدام این افراد در شرایطی صورت گرفته است که خانواده آنان از ملاقات آخر محروم بودهاند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، مصطفی هلالی، شهروند سنی مذهب اهل اهواز توسط دادگاه انقلاب به ۱۴ سال حبس تعزیری محکوم شد
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز یکشنبه ۷ دیماه ۱۳۹۹، ایوب خسرجی و یوسف خسرجی، دو شهروند بازداشتی با تودیع قرار وثیقه به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی از زندان شیبان اهواز آزاد شدند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، امروز سهشنبه ۱۶ دیماه ۱۳۹۹، سیاوش جوان، شهروند سنی مذهب از زندان ارومیه آزاد شد.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ، امروز ۲۰ دی ماه ۹۹، یک روحانی بلوچ به نام “عبدالغفار دهانی” فارغ التحصیل حوزه علمیه گُشت سراوان که در تاریخ ۲۵ اردیبهشت ماه سال گذشته توسط ماموران لباس شخصی اداره اطلاعات بازداشت شده بود، آزاد شد.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز چهارشنبه ۱۷ دیماه ۱۳۹۹، محمدسمیع خاده، شهروند سنی مذهب با پایان بازجوییها از بازداشتگاه اداره اطلاعات ارومیه به زندان این شهر منتقل شد.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، امروز پنجشنبه ۲۵ دیماه ۱۳۹۹، رسول رشیدی و منصور دودکانلو میلان، دو شهروند سنی مذهب از زندان ارومیه آزاد شد. آزادی هر یک از این شهروندان با تودیع قرار وثیقه ۱۸۰ میلیون تومانی به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی صورت گرفته است.
به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از کمپین فعالین بلوچ، روز چهارشنبه ۲۴ دی ماه ۹۹، سه شهروند ساکن شهرستان زاهدان، توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند. در این گزارش هویت آنها محسن کرد روپس و عبدالستار شه بخش، دو روحانی اهل سنت و اسماعیل خارکوهی فرزند شریف، عنوان شده است.
به گزارش کانون حقوق بشری نه به زندان – نه به اعدام، دو زندانی بلوچ به نام های امانالله بلوچی و عبدالرحیم کوهی، متهم سیاسی و امنیتی، جهت اجرای حکم اعدام روز دوشنبه ۲۷ دی ماه به قرنطینه زندان مرکزی زاهدان منتقل شدند. به خانواده آنها اطلاع داده شده که برای آخرین ملاقات به زندان زاهدان مراجعه کنند.
در این ماه و در ادامه روند ستیز با پیروان اهل سنت، حقوق آنان به شرح ذیل نقض گردید:
بهائیان:
ایران، کشوری که در آن بهائیان زیادی زندگی میکنند، آئین بهایی هنوز یک در ایران «فرقه مرتد» تلقی میشود. . این مشهور است که بهاییان به دنبال صلح هستند، قدرت سیاسی نمیخواهند و تهدید امنیتی ایجاد نمیکنند. با این حال رژیم دینی ایران آنها را تحت تعقیب قرار میدهد. از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ میلادی تاکنون، بهاییان به طور سامانمند و روشمند از دسترسی به تحصیلات عالی و همچنین حق اشتغال محروم بودهاند؛و اگر پیگیر حق از دست رفته خود باشند با اتهامات واهی و زندان و تهدید مواجه میگیرند و همواره در معرض دستگیریهای بدون مجوز قانونی و حبس قرار گرفتهاند. بهائیان هرگز قادر نبودهاند به طور علنی از تعالیم دینی خود پیروی کنند. آنها تقریباً در تمام مراحل زندگی مورد بدرفتاری قرار میگیرند.
انتقال دانش و تجربه بشری، جز از طریق آموزش امکانپذیر نیست و به همین دلیل حق تحصیل یکی از حقوق بنیادی بشر در مواد ۲۶ و ۲۷ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بند ۲ ماده ۱۹ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی و مواد ۱۳ ، ۱۴ و ۱۵ میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که همگی بر حق تحصیل بدون هیچ نوع تبعیض از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی و یا هر عقیده دیگر یا اصل و منشأ ملی یا اجتماعی، دارایی، نسب یا هر وضعیت دیگر شناختهشده و بر آن تأکید شده و دولت ایران موظف است تمامی امکانات و تسهیلات لازم را برای ایجاد شرایط مناسب جهت بهرهمندی همه شهروندان از این حق طبیعی فراهم کند و کلیه موانعی را که در اثر شرایط خاص جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در مسیر رسیدن شهروندان به این حق قرار میگیرد، مرتفع سازند.
ممانعت از کسبوکار بهاییان یکی دیگر از فشارها و آزار و اذیتهایی است که بهاییان با آن مواجه هستند، پلیس اداره اماکن که وابسته به نیروی انتظامی است در نقاط مختلف کشور که سرکشی ماهانه به محل کسب شهروندان دارند، در اکثر مواقع محل کسب بهاییان را به دلیل عدم اجازه کسب، پلمپ میکنند.
در این ماه :
به گزارش خبرگزاری هرانا،آرش راسخی، نسیم قنواتیان، مارال راستی، مهناز جان نثار، امید آفاقی، مهرالله افشار، ادیب حق پژوه و فرهاد امری، هشت شهروند بهائی ساکن بندرعباس توسط شعبه ۲ دادگاه انقلاب بندرعباس مجموعا به ۱۴ سال حبس تعزیری محکوم شدند.
به گزارش خبرگزاری هرانا،دادگاه تجدیدنظر استان خراسان رضوی محکومیت نیکا پاکزادان، فرانه دانشگری، ساناز اسحاقی، نکیسا حاجی پور و نغمه ذبیحیان، پنج تن از شهروندان بهائی ساکن مشهد را عینا تایید کرد. این شهروندان پیشتر توسط دادگاه انقلاب مشهد هر کدام به ۱ سال حبس تعزیری محکوم شده بودند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز چهارشنبه ۱۰ دیماه ۱۳۹۹، مژده اقترافی و هوشمند طالبی، زن و شوهر بهائی ساکن ویلاشهر اصفهان با گذشت ۴ ماه از زمان دستگیری کماکان به صورت بلاتکلیف به ترتیب در زندانهای دولت آباد و دستگرد اصفهان بسر میبرند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، محکومیت هومن خوشنام، الهام سلمان زاده، پیام شبانی، کیانوش سلمان زاده، سروش آگاهی، پروان معنوی، جمیله پاکرو (محمدحسینی)، پیمان معنوی و ندا شبانی ۹ تن از شهروندان بهائی ساکن کرج که پیشتر در مرحله بدوی توسط دادگاه انقلاب شهریار هر کدام از بابت اتهام “فعالیت تبلیغی علیه نظام از طریق فعالیت و تبلیغ بهائیت” به ۱ سال حبس تعزیری محکوم شده بودند، توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران عینا تایید شد.
بر اساس خبری که به «ایرانوایر» رسیده است، صبح روز دوشنبه ۲۲ دی ماه، ماموران وزارت اطلاعات به منزل «تینا علوی (عنایتی پور)»، شهروند بهایی ساکن کرج وارد شده و پس از تفتیش منزل، کتب و نشانههای مذهبی، موبایل، کامپیوتر و لوازم کار او را ضبط کردند.
ماموران امنیتی جمهوری اسلامی همچنین در روز سهشنبه ۲۳ دی ماه بدون نشاندادن حکم، به منزل یک شهروند بهایی دیگر در مشهد به نام «مسیحالله محمدی» یورش برده و پس از بازرسی محل، تعدادی از وسایل شخصی، کتاب و نشانههای مذهبی وی را توقیف کرده و با خود بردند.و همچنین گزارش شده که منزل «انیسا دانشگری»، شهروند بهایی ساکن اصفهان توسط ماموران وزارت اطلاعات تفتیش شده است و برخی از وسایل شخصی و کتابهای مرتبط با آیین بهای این شهروند ضبط شدهاند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در ادامه محرومیت شهروندان بهایی از تحصیلات دانشگاهی، مهسا فروهری، شهروند بهایی ساکن کرج از ادامه تحصیل محروم شد.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، امروز یکشنبه ۲۸ دیماه ۱۳۹۹، شیما فتاحی میرشکارلو، شهروند بهائی از ادامه تحصیل محروم شد.
روند ستیز با بهائیان در این ماه نیز ادامه داشت به گونه ای که حقوق شهروندان بهایی در موارد ذیل نقض گردید.
دراویش:
دراویش گنابادی و نعمت اللهی با جمعیتی بالا در ایران با موارد گسترده ای از نقض حقوق شهروندی دست و پنجه نرم می کنند. در بهمن و اسفند ۱۳۹۶, در خیابان گلستان واقع در محله پاسداران تهران, درگیری و زد و خورد دراویش گنابادی با نیروهای امنیتی به شکل بسیار گسترده ای رقم خورد. در تنشهایی که میان پلیس ایران و شماری از دراویش گنابادی ایجاد شد نهایتاً به کشته شدن ۳ مأمور پلیس و ۲ عضو بسیج و بازداشت حدود ۳۰۰ درویش در اول اسفند منجر شد. این تنشهای زمانی آغاز شد که دراویش نعمتاللهی گنابادی در اعتراض به ایجاد محدودیت علیه رهبر یا قطب خود، نورعلی تابنده ملقب به مجذوب علی شاه، در منطقه پاسداران در شمال تهران تجمع کرده بودند. با گسترش این درگیری جامعهی دراویش طریقت نعمتاللهی گنابادی شاهد موج تازهای از سرکوب، آزار و اذیت هم کیشان خود بودند. در این نوع از برخوردهای امنیتی و سرکوب گرایانه بر ضد دراویش طریقت نعمت اللهی گنابادی رقم خورد و دامنه این اتفاقات به حدی گسترش پیدا کرد که نیروهای امنیتی اقدام به محاصره گلستان هفتم واقع در خیابان پاسداران تهران کردند و میخواستند قطب دراویش گنابادی یعنی آقای نورعلی تابنده را به جرم اقدام علیه امنیت ملی دستگیر کنند که با دراویش با خط قرمز خواندن بازداشت دکتر تابنده ” یک پیرمرد نحیف ۹۰ ساله” مقاومت و درگیری دراویش با نیروهای امنیتی انجامید و دراویش به شدت ایستادگی جانانه ای در مقابل نیروهای امنیتی نمودند . امیرعلی محمدی لباف از دراویش گنابادی صبح روز یکشنبه ۲۹ بهمن ماه ۱۳۹۷, در کلانتری ۱۰۶ نامجو احضار و بازجوئی و مور تفتیش عقیده قرار گرفته و به شدت ضرب و شتم میشود. گفتنی است چند تن از دراویش با اطلاع از بازداشت وی، فوراً به این کلانتری مراجعه کردند که این امر منجر به آزادی آقای لباف و بازداشت نعمتالله ریاحی دیگر درویش گنابادی میشود. آقای نعمتالله ریاحی عصر همان روز به صورت پنهانی از کلانتری ۱۰۶ به دادسرای ناحیه هفت منتقل و از آنجا به مأمورین امنیتی تحویل داده شده است . این اتفاقات و جو ملتهب ادامه پیدا کرد تا عصر روز ۲۹ بهمن که این درگیریها شکل تازه ای به خود گرفت و قضیه از آنجا شکل گرفت که جمعی از دراویش با تجمع در مقابل کلانتری ۱۰۶ نامجو خواستار آزادی نعمت الله ریاحی بودند که این تجمع مسالمت آمیز آنها با هجوم نیروهای یگان ویژه ناجا به کشتار ۳ مامور پلیس و دو بسیجی و ضرب و شتم شدید بسیاری از دراویش و کشته شدن ۵ تن از دراویش و تخریب منازل شهروندان و اتومبیلهای آنها و بازداشت بیش از ۳۰۰ تن از دراویش منجر گردید.
در این ماه :
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز دوشنبه ۸ دیماه ۱۳۹۹، امین صفاری، درویش گنابادی از زندان قزلحصار کرج آزاد شد. آزادی آقای صفاری پس از تحمل ۲ سال و ۱۰ ماه حبس صورت گرفته است. تا زمان تنظیم این گزارش از چگونگی و شرایط آزادی این درویش گنابادی اطلاعی در دست نیست.
روند ستیز با دراویش در این ماه نیز ادامه داشت به گونه ای که حقوق دراویش در موارد ذیل نقض گردید.
سایر ادیان :
حاکمیت کنونی ایران و سران آن اعتقاد دارند که برخی از گروههای مذهبی دشمنان کشور هستند، زیرا باورهای مذهبی آنها ممکن است وفاداری بهنظام را دچار چالش کند و به بهانه حفظ امنیت سیاسی، سرکوب فعالیتهای مذهبی را سرلوحه عناد با ادیان دیگر را قرار دادهاند.
بازداشتها و خشونتهای هدفمند ارگانهای امنیتی و قضایی جمهوری اسلامی همچنان متوجه پیروان سایر ادیان در ایران است. در ایران دسته از شهروندان به دو قسم رسمی و غیررسمی تقسیم میشوند، پیروان آئین بهایی از ادیان غیررسمی هستند که تحتفشارهای بیشتری قرار دارند، آنها از انجام مناسک دینی و تبلیغ آئین آزادانه، تدریس و تحصیل در مقاطع عالی محروم هستند، هماکنون تنی چند از رهبران این آئین که امور بهاییان را در این کشور اداره میکردند، در زندانهای اوین و رجایی شهر به سر میبرند و دهها تن از پیروان آن نیز در زندانهای کشور ازجمله سمنان، مشهد، تهران، کرج و غیره متحمل حبسهای طولانی شدهاند.
در این ماه :
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، طی روزهای اخیر مسئولان زندان ساوه اقدام به تراشیدن اجباری سبیل یکی از زندانیان پیرو آئین یارسان به نام جواد احمدی کردهاند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، روز دوشنبه ۱۵ دیماه ۱۳۹۹، فرحناز کاهن، شهروند یهودی با تودیع قرار به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی از زندان اوین آزاد شد.
روند ستیز با سایرادیان در این ماه نیز ادامه داشت به گونه ای که حقوق شهروندان سایر ادیان در موارد ذیل نقض گردید.
برای آگاهی بیشتر:
آمار فوق از گزارشات رسانه های داخلی و خارجی مورد تائید دولت جمهوری اسلامی ایران جمع آوری شده و عملا نمی تواند بیش از ۳۰ در صد واقعیت های جامعه باشد. این گزارشات از سایت کمیته دفاع از حقوق پیروان ادیان که از رسانه های داخلی و خارجی مانند ایسنا؛ هرانا ؛ ایرنا ؛ایلنا، هنر آنلاین؛ باشگاه خبرنگاران جوان؛ خبرگزاری فارس، کیهان، همشهری آنلاین، مهرنیوز جمع آوری گردیده است. اعضائیکه درگردآوری اخبار نقض حقوق پیروان ادیان دی ماه همکاری نموده اند عبارتند از: سید شایان حسینی برزی ، سام جباری کرمانی ،رضا عباسی زمان آبادی، عباس رضایی سالاروند .