تهیه گزارش : سید شایان حسینی برزی، رضا عباسی زمان آبادی
تهیه و تنظیم نمودار: رضا عباسی زمان آبادی
ماده ۱۸ اعلامیه جهانی حقوق بشر
هر کس حق دارد که از آزادی فکر، وجدان و مذهب بهره‌مند شود. این حق متضمن آزادی تغییرمذهب یا عقیده و ایمان میباشد و نیز شامل تعلیمات مذهبی و اجرای مراسم دینی است. هرکس می‌تواند از این حقوق یا مجتمعاً به‌طور خصوصی یا به‌طور عمومی برخوردار باشد.
ماده ۱۹ اعلامیه حقوق بشر
هر انسانی محق به آزادی عقیده و بیان است؛ و این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده ای بدون [نگرانی] از مداخله [و مزاحمت]، و حق جستجو، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه ای بدون ملاحظات مرزی است.
گزارش پیش رو دربردارنده اطلاعات آماری نقض حقوق پیروان سایر ادیان در ایران تا پایان پاییز ۱۳۹۹ شمسی است. این گزارش به‌صورت آماری-تحلیلی ارائه می‌شود، مسلماً به دلیل عدم اجازه دولت ایران به مدافعان حقوق بشر جهت فعالیت به‌خصوص در حوزه گزارشگری نقض حقوق بشر و همین‌طور ممانعت از گردش آزاد اطلاعات و بالطبع به رسمیت نشناختن حوزه مستقل در فعالیت‌های مدنی از سوی دولت ایران، در حال حاضر مسئله گزارشگری، امری دشوار و خطیر با محدودیت‌های فراوان در ایران محسوب می‌شود.
ادیان و مذاهب رسمی هم چون مسیحیان نیز با محدودیت‌هایی زیادی مواجه هستند، جمهوری اسلامی تنها عبادت مسیحیان عاشوری، ارمنی و کلدانی را که مسیحی هستند، به رسمیت می‌شناسد، تبلیغ آئین برای ایرانیان از سوی ایشان جرم تلقی می‌شود. کسانی که فارس زبان هستند از ورود به کلیساها منع میشوند و کلیساها وظیفه دارند اسامی اعضای خود به همراه کپی کارت ملی آنها را به وزارت اطللاعات ارائه دهند ، توزیع کتب مقدس در کتابفروشی ها ممنوع میباشد . ماده ۱۳ و ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی، مسیحیت را به رسمیت می‌شناسد و به مسیحیان حق عبادت و ایجاد انجمن را داده است اما برخورد با مسیحیان پروتستان که معتقد به بشارت دین خود هستند کماکان وجود دارد و کلیساهای خانگی با سرکوب گسترده مواجه هستند. تبعیض مذهبی در مورد مسلمانان سنی نیز اعمال می‌شود، آنها که اکثراً در مناطق حاشیه‌ای کشور زندگی می‌کنند، از حق ساخت مسجد و برگزاری آئین مذهبی ازجمله نماز عید فطر و قربان در مناطق مرکزی هم چون تهران محروم هستند. حتی در مواردی گزارش تخریب نمازخانه اهل سنت هم گزارش شده است و این گروه از افراد با اعدام و بازداشت و آزار و اذیت هایی مواجه هستند حتی آنها از استخدام در ادارات دولتی و تصدی سمت هم منع هستند که نمونه بارز آن انتخاب بیژن ذوالفقار نصب به سمت وزیر ورزش در دولت حسن روحانی بوده که به خاطر اهل تسنن بودن وی از مجلس رای اعتماد نگرفت .
اهل سنت:
اهل سنت خواستار امنیت و اخوت هستند، انتظار دارند که آزادی مذهبی مراعات شود و این خواسته تک‌تک جامعه اهل سنت است. انتظار آن است که جامعه اهل سنت در شهرهای بزرگ کشور مثل اصفهان و دیگر شهرها آزادانه بتوانند نماز بخوانند و به تعلیم فرزندان خود مشغول باشند. این انتظار کاملاً معقول و قانونی است. اینکه اهل سنت بتواند در هر شهری که نیاز دارد مسجد بسازد و نماز جمعه و نماز عید بخواند و از آزادی کامل برخوردار باشد، انتظاری کاملاً قانونی بوده و خواسته‌ای زیاده خواهان نیست. اهل سنت معتقد است که حق مردم باید رعایت شود و کسی به خاطر مذهب از حقوقش محروم نشود، زیرا رعایت حقوق ملت باعث اتحاد و نزدیکی می‌شود.
زندانیان اهل سنت که به خاطر تبلیغ دینی با اتهاماتی مانند اقدام علیه امنیت ملی مواجه هستند حکم محاربه در دست دارند در زندان و در فضای نامناسبی دوران زندان خود را می‌گذرانند و بصورت مدام از سوی مأموران زندان به دلیل عقیده‌شان مورد بی‌احترامی قرار می‌گیرند.
اصل ۲۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران, برابری تمام شهروندان ایرانی را بر اساس موازین اسلام مورد تأکید قرار می‌دهد. با این حال در کنار سایر پیروان ادیان در ایران که این ماده اساسی نتوانسته برابری آنان را در بیش از ۳ دهه گذشته در برخورداری از حقوق شهروندی تضمین کند، پیروان اهل سنت در ایران نیز علیرغم اینکه مسلمان هستند شرایط مشابهی دارند، آنان نیز از تصاحب مسئولیت‌های کلان مدیریتی کشوری و لشگری و نیز بهره‌مندی برابر از فرصت‌ها و امکانات محروم هستند، همین‌طور با موانع و محدودیت‌های جدی برای تبلیغ باورهای خود و بجا آوردن مناسک مذهبی خود از سوی حکومت ایران روبه‌رو هستند.
در این فصل :
برپایە گزارش رسیدە بە سازمان حقوق بشری هەنگاو، روز دوشنبە ٣١ شهریور ٩٩ (٢١ سپتامبر ٢٠٢٠)، یک شهروند اهل ارومیە با هویت ”ارکان علیزادە“ ٢٢ سالە بە بند سیاسی زندان مرکزی ارومیە منتقل شدە است. این شهروند ١٠ روز پیش بە زندان مرکزی ارومیە منتقل و در بند تلاش موسوم بە بند قرنطینە زندان محبوس بودە است ارکان علیزادە روز شنبە ١ شهریور ٩٩ (٢٢ آگوست ٢٠٢٠) از سوی نیروهای ادارە اطلاعات ارومیە بە اتهام فعالیت مذهبی بازداشت و ٢٢ روز در بازداشتگاه این نهاد امنیتی نگهداری شدە بود.
به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، از وضعیت یک شهروند بلوچ که در تاریخ ۷ شهریور ماه ۹۹ توسط نیروهای امنیتی سراوان بازداشت شده، با گذشت نزدیک به یک ماه هیچ اطلاعی در دست نیست.
هویت این شهروند، «علی نصرت زهی» ۱۹ ساله فرزند عبدالباقی اهل شهرستان سراوان عنوان شده است.
سرنوشت سه فعال مذهبی اهل‌سنت به نامهای “امیر زکالاب، امام جمعه روستای ارمنی بلاغ بوکان، عبدالعزیز حیدرپور اهل روستای کهریز از توابع منطقه انزل ارومیه و حامد علی مشکوه اهل ارومیه” در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.
به گزارش کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی، سه تن از فعالان مذهبی کُرد اهل سنت به نامهای طاهر شیخی، آرمان حمزەلویی و فایق شریعت‌پناه که در مرداد ماه امسال، توسط نیروهای امنیتی در شهرستان بوکان بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات ارومیه منتقل شده بودند روز یکشنبه ۶ مهرماه ۱۳۹۹، با پایان مراحل بازجویی و تفهیم اتهام با تودیع قرار وثیقه ۵٠٠ میلیون تومانی به صورت موقت و تا اتمام مراحل دادرسی از زندان مرکزی ارومیه آزاد شدند.
به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، ۴۵ زندانی سنی مذهب در سالن ۱۱ بند ۴ زندان رجایی شهر کرج که به کرونا مبتلا شده‌اند بدون رسیدگی پزشکی در این سالن بسر می‌برند.روز شنبه ۵ مهرماه هرانا در گزارشی از ابتلای ۴۵ تن از زندانیان سنی مذهب در سالن ۱۱ بند ۴ زندان رجایی شهر کرج به بیماری کرونا خبر داد. پزشک بهداری زندان ابتلای تمامی زندانیان محبوس در این سالن را تایید کرده است.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ، حافظ محمد اسماعیل ملازهی معاون‌اداری دارالعلوم مکی زاهدان که روز شنبه ۵ مهر به همراه مولانا عبدالحمید اسماعیل زهی امام جمعه اهل سنت زاهدان از تهران عازم سفر استعلاجی به ترکیه بود با ممانعت ماموران امنیتی از سفر باز ماند. ماموران امنیتی ابتدا گفتند در روزهای آتی خواهید توانست سفر کنید اما بعدا به او ابلاغ کردند که نمیتواند.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ، روز چهارشنبه ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۰ «نیروهای اداره اطلاعات زاهدان در استان سیستان و بلوچستان “حسام عبداللهی” شهروند پیرو اهل‌سنت کرمانشاهی را به اتهام اقدام علیه امنیت ملی بازداشت و به مکان نامعلومی منتقل کردند .سازمان حقوق بشری سنی یار، «اتهام وارده به این شهروند اهل‌سنت همان اتهامی است که جمهوری اسلامی به بسیاری از فعالان مدنی، سیاسی و عقیدتی نسبت می‌دهد.
به گزارش کانون حقوق بشری نه به زندان – نه به اعدام به نقل از کمپین فعالین بلوچ، روز چهارشنبه ۹مهر۹۹ مولوی فضل الرحمن کوهی مدیر مدرسه انوارالحرمین و امام جمعه پشامگ در طی یک تماس تلفنی به خانواده اش اطلاع داد که حکم ۶ سال و ۴ ماه حبس به او ابلاغ شده است. بر اساس این گزارش مولوی فضل الرحمن کوهی در یک دادگاه غیرعلنی محاکمه شده است. در این دادگاه به دفاعیات وکیلی که برای او تعیین شده هیچ توجهی نشده است و اتهامات ذکر شده در پرونده نیز اعلام نشده اند. همچنین ابلاغ حکم وی توسط نیروهای امنیتی صورت گرفته است.
امیر زکالاب فعال مذهبی کُرد اهل‌سنت و امام جمعه روستای ارمنی بلاغ بوکان، که در پی افزایش فشار نهادهای امنیتی و دستگاه قضایی بر فعالان مذهبی کُرد اهل سنت، روز دوشنبه ۲۰ مرداد ماه ۱۳۹۹، توسط ماموران امنیتی بازداشت شده بود، با تودیع قرار وثیقه به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی آزاد شد. این فعال مذهبی کُرد اهل‌سنت روز دوشنبه ۲۰ مرداد ماه ۱۳۹۹، توسط ماموران اداره اطلاعات بوکان بازداشت شد.
برپایە گزارش رسیدە بە سازمان حقوق بشری هەنگاو، روز یکشنبە ١٣ مهر ٩٩ (۴ اکتبر ٢٠٢٠)، نیروهای ادارە اطلاعات در شهر پیرانشهر یک روحانی کُرد را با هویت ”رسول حمزەپور“ بازداشت و بە مکان نامعلومی منتقل کردەاند.ماموستا رسول حمزەپور اهل روستای ”خراپە“ و امام جماعت روستای ”اندیزە“ از توابع بخش لاجان پیرانشهر بودە است. بە گفتە یک منبع مطلع، نیروهای ادارە اطلاعات در سە راهی پسوە این روحانی کُرد را بازداشت و سپس منزل شخصی وی را مورد بازجویی قرار دادەاند.
به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از کردپا، روز یکشنبه ۱۳ مهر ۹۹، محمد ابراهیمی روحانی اهل سنت به اطلاعات سپاه پاسداران مریوان احضار شد. در این گزارش به نقل از یک منبع مطلع آمده است: “آقای ابراهیمی حدود ۳ ساعت در اطلاعات سپاه مورد بازجویی قرار گرفت و در نهایت آزاد شد. ماموران به وی گفتند که پرونده او جهت صدور حکم به دادگاه ویژه روحانیت همدان ارجاع داده خواهد شد.” بر اساس این گزارش، اتهامات مطروحه علیه این روحانی توهین و افترا به مسئولان نظام و تبلیغ علیه نظام عنوان شده است.
به گزارش کمپین فعالین بلوچ به نقل از تارنمای شبکه کلمه، روز دوشنبه ۱۴ مهر ماه ۹۹، یکی از طلاب انوارالحرمین پشامگ شهرستان راسک به نام “ذاکر آسکانی” به اداره اطلاعات شهرستان راسک احضار و مورد بازجویی قرار گرفت. یک منبع مطلع به تارنمای شبکه کلمه گفته است: “ماموران امنیتی وزارت اطلاعات بیش از ۴ ساعت از این طلبه بازجویی و پس از آن تهدید کرده اند. این منبع افزوده است: “از جزئیات بازجویی و سوالات ماموران، اطلاع دقیقی در دست نیست اما به احتمال قوی به بازداشت مولانا کوهی مرتبط است.
برپایە گزارش رسیدە بە سازمان حقوق بشری هەنگاو، روز دوشنبە ١۴ مهر ٩٩ (۵ اکتبر ٢٠٢٠)، حسام عبداللهی شهروند پیرو اهل سنت اهل کرمانشاه کە در زاهدان بازداشت شدە بود، پس از سە هفتە بازداشت بە زندان مرکزی زاهدان منتقل شدە و هم‌اکنون در بند قرنطینە این زندان نگهداری می‌شود. بە گفتە یکی از نزدیکان این شهروند اهل کرمانشاه، قرار بازداشت یک ماهە برای وی صادر شدە و احتمالاً ٣٠ مهر ماه با وثیقە ١۵٠ میلیون تومانی موقتاً از زندان آزاد شود.
یک منبع نزدیک به خانواده زندانی عقیدتی سیاسی اهل سنت حمزه درویش روز شنبه ۱۹مهر۹۹ به کانون حقوق بشری نه به زندان – نه به اعدام گفت: «مامورین اطلاعات حمزه درویش را مجددا به سلول انفرادی منتقل کرده و برای او پرونده جدیدی در زندان باز کرده اند. این زندانی عقیدتی اهل سنت که پیش از این به ۱۵ سال محکوم شده بود اکنون با یک پرونده جدید در زندان روبرو شده است. گفته می شود این پرونده سازی به دلیل فعالیت رسانه ای او درخصوص وضعیتش می باشد.
به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از کمپین فعالین بلوچ، روز یکشنبه ۲۰ مهرماه ۱۳۹۹، عبدالله ملازهی شهروند اهل سنت و مدیر حوزه علمیه منبع العلوم کوه ونِ شهرستان سرباز به اداره اطلاعات زاهدان احضار شد. در این گزارش به نقل از یک منبع مطلع آمده است: ” امروز طی یک تماس تلفنی عبدالله ملازهی به اداره اطلاعات زاهدان احضار شد. این منبع مطلع افزود: “از مدیر منبع العلوم کوه ون خواسته شده که صبح دوشنبه ۲۱ مهرماه خود را به ستاد خبری زاهدان معرفی کند.
برای آگاهی و اطلاع بیشتر میتوانید از وب سایت کمیته دفاع از حقوق پیروان ادیان به آدرس ذیل بازدید فرمایید.
https://adian.bashariyat.org/?p=34497
