گزارش نقض حقوق هـنرمـــــــــندان در شهریور ماه ۱۳۹۷
تهیه و تنظیم : دیانا بیگلری فرد
- ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر
هیچ کس نمی بایست مورد شکنجه یا بیرحمی و آزار، یا تحت مجازات غیرانسانی و یا رفتاری قرارگیرد که منجر به تنزل مقام انسانی وی گردد.
با توجه به حجم بالای سانسور و عدم درج کلیه خبرهای مربوط به نقض حقوق هنرمندان ، این گزارش تنها ۲۰٪ خبرهای موجود در کشور را بازتاب خواهد داد.
در گزارش شهریور ماه ۱۳۹۷ به شرح نقض حقوق هنر و هنر مندان می پردازیم:
اجتماعی
کنسرت خیابانی؛ مساله‌ای که به فرصت تبدیل شد
خیلی بعید نبود که پس از طرح موضوع ساده‌ی برگزاری کنسرت خیابانی، پس از چندی این موضوع به یک مساله‌ی با رنگ و بوی امنیتی تبدیل شود و درنهایت، هم سیخ بسوزد و هم کباب؛ اتفاقی که این‌بار اما در فضای مدیریت فرهنگی کشور، به سرانجامی دیگر رسید(9سپتامبر)
روایت پیمان شریعتی از شایعه نوبت‌فروشی
در ابتدای هفته در خروجی یک سایت خبری، گزارشی با موضوع «نوبت‌فروشی در تئاتر شهر» منتشر شد که در آن ادعا شده بود یک کارمند تئاتر شهر با دریافت مبالغی از چند کارگردان، اقدام به فروش و جابه‌جایی نوبت در تئاتر شهر کرده است. موضوع برای جامعه هنری حساسیت‌برانگیز و موجب واکنش‌های متفاوت شد. در متن خبر، انگشت اشاره به‌سوی مدیریت سابق تئاتر شهر، پیمان شریعتی هم رفته بود که به‌نوعی از وضعیت آگاه بوده و البته در متن گزارش آمده است که او در همان زمان پیگیری و اقدام به رفع مشکل کرده بود.(13سپتامبر)
اعتراض ها ، انتقاد وتجمعات
وقتی صدای «مبارک» و «فیروز» هم در می‌آید
هما جدیکار پس از دو دوره، بار دیگر نمایشی تازه را در جشنواره بین المللی عروسکی تهران مبارک با رویکردی انتقادی به شرایط سیاسی ، اقتصادی جامعه به صحنه برد. به گزارش ایسنا، در چهارمین روز از اجراهای صحنه‌ای هفدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر عروسکی تهران، نمایش خیمه شب بازی به نویسندگی، طراحی و کارگردانی هما جدیکار ـ که بسیاری از هنرمندان عروسکی امروز زیر نظر او آموزش دیده‌اند ـ با نام « دختری که پدرش را باد برد» در سالن «قشقایی تئاتر شهر و با استقبال خوب مردم و هنرمندان به صحنه رفت(27آگوست،ایسنا)
فرصت‌های تقلبی که شورای نظارت اهدا می‌کند
رسالت یک خبرنگار اطلاع‌رسانی است و رسالت یک نهاد دولتی شفاف‌سازی و همکاری با خبرنگاران است. اگرچه در روز خبرنگار سیل تبریک‌ها به سوی خبرنگار جاری است؛ اما واقعیت آن است که یک خبرنگار برای دریافت یک واقعیت اصولاً با در بسته مواجه است و صحبت‌هایی که مملو از استعاره و کنایه و در هر دوره‌ای که طولش به چند روز می‌رسد، مجبور به رمزگشایی از این استعارات است(27آگوست)
زنان، غایبان اصلی این مستند هستند
کارگردان مستند سینمایی«بزم رزم»، با بیان اینکه ساخت این مستند از ایده تا اجرا حدود یک سال به طول انجامید، خاطرنشان کرد: یکی از نقدهایی که به این مستند وارد شده و آن را درست می‌دانم،عدم توجه به وضعیت زنان فعال درعرصه موسیقی کشور در مقطع زمانی انقلاب و جنگ دراین مستند است(30آگوست،ایسنا
آرشیو دقیق و مدونی از سینمای کودک نداریم
دبیر اجرایی جایزه بهترین‌های چهل سال سینمای کودک و نوجوان درباره سازوکار برگزاری این نظرسنجی گفت: متاسفانه بعد از گذشت چهل سال از سینمای کودک و نوجوان پس از انقلاب، هیچ آرشیو دقیق و مدونی از آثار سینمایی کودک و نوجوان ایران وجود ندارد، به همین دلیل شاید جا افتادن دو سه فیلم در جدول نظرسنجی اجتناب ناپذیر بوده است(30آگوست)
چیزی شبیه بازیافت زباله
به نظر می‌رسد واژه هایی چون ابتذال یا بازاری به تنهایی نمی‌توانند وضعیت تئاتر کشور و به ویژه تهران را در این دوران نمایندگی کنند. رضا سرور در این گفتگو از غیاب رابطه ارگانیک میان سنت و جریان امروز نمایش ایران و در همین راستا ایجاد نوعی آشفتگی در رویکردهای نمایشی می‌گوید؛ این که چگونه در این آشفتگی، جریانهای لجامگسیختهای مانند تئاتر تجاری، امکان بروز قدرتمندانهای پیدا می‌کنند(9سپتامبر)
راز پنهان ماندن موضوعات جنجالی روز کشور پشت دیوار سکوت تئاتر چیست؟
یکی از حلقه های مفقود زنجیره ارتباطی هنر و جامعه کم توجهی به موضوعات و معضلات مهم و اولویت دار اجتماعی است. این مهم در تئاتر که به واسطه نگاه خاص به ارتباطات اجتماعی و نیز نوع مخاطبان،به عنوان یک رسانه تصمیم ساز، از اهمیت بیشتری برخوردار است(9سپتامبر)
کنسرت خیابانی ؛ مساله‌ای که به فرصت تبدیل شد
خیلی بعید نبود که پس از طرح موضوع ساده‌ی برگزاری کنسرت خیابانی، پس از چندی این موضوع به یک مساله‌ی با رنگ و بوی امنیتی تبدیل شود و درنهایت، هم سیخ بسوزد و هم کباب؛ اتفاقی که این‌بار اما در فضای مدیریت فرهنگی کشور، به سرانجامی دیگر رسید(9سپتامبر)
چرا تیراژ روزنامه‌ها محرمانه است؟
اعلام تیراژ «واقعی» روزنامه‌ها سال‌هاست که به ابهامی بزرگ تبدیل شده است. روزنامه‌ها که خود باید به عنوان «رسانه» پیشرو شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی صادقانه باشند، اغلب به دلایل مختلفی از اعلام تیراژ «واقعی» روزنامه‌شان سر باز می‌زنند. تا چند سال پیش یکی از مهمترین دلایل این رویکرد، بحث «یارانه» بود اما با حذف شدن تیراژ از شاخص‌های یارانه روزنامه‌ها، دلایل دیگری همانند حفظ آبرو و رقابت پُررنگ‌تر می‌شوند(9سپتامبر)
ابراز نگرانی سازمان عفو بین‌الملل نسبت به پخش تلویزیونی اعترافات دو شهروند کرد
سازمان عفو بین‌الملل با انتشار بیانیه‌ای در واکنش به بازداشت “هوشمند علیپور” و “محمد استاد قادر”، دو شهروند اهل سردشت و سقز که در تاریخ ۱۶ مردادماه سال جاری اعترافات آنها علیه خود در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد ابراز نگرانی کرد. در بخشی این بیانیه آمده است “با توجه به ماهیت ادعای وزارت اطلاعات و اعترافات تلویزیونی پخش شده، این اتهامات ممکن است مجازات اعدام را به همراه داشته باشد(13سپتامبر)
کانون کارگردانان تئاتر علیه “ تئاتر تجاری ”
روز گذشته سالن کنفرانس تئاتر شهر میزبان نشستی با موضوع «از تئاتر دولتی تا سازمان تئاتر» بود، موضوعی قدیمی که گویا بار دیگر با مطرح شدن شبهاتی مبنی بر قدرت صنف و رفتار سندیکایی و البته نسبت هنرمند با دولت، مورد توجه کانون کارگردانان خانه تئاتر قرار گرفته است. این نشست البته بخشی از سلسله نشست‌هایی است که کانون از ماه‌ها پیش با حضور مسعود دلخواه در نقش رئیس هیئت مدیره راه افتاده است(13سپتامبر)
انتقادات تند داریوش ارجمند از سینما و تئاتر/ چه بر سر ما آمده است؟
به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، مراسم نکوداشت داریوش ارجمند و رونمایی از فیلمنامه «شنیدم گوسفندی را بزرگی …» جمعه ۲۳ اردیبهشت در تالار شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
از حاضران در این مراسم می‌توان به داریوش ارجمند، مجید رجبی معمار و تهمینه شیخی اشاره کرد. نمایشنامه‌های «دیدار با پروفسور داتی» نوشته محسن سراجی و «تله موش» نوشته سارا عابدی نیز در این برنامه رونمایی شدند(16سپتامبر)
نامه هیات مدیره خانه تئاتر به وزیر ارشاد
هیات مدیره خانه تئاتر در نامه ای خطاب به سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اتفاقاتی که چند وقت اخیر رخ داده و به توقیف یک اثر نمایشی و بازداشت سعید اسدی رییس تئاتر شهر و مریم کاظمی کارگردان نمایش منجر شد، واکنش نشان داده و مواردی را یادآور شد(19سپتامبر)
بازداشت ها
کیومرث مرزبان بازداشت شد
کیومرث مرزبان، نویسنده و طنزنویس در تاریخ ۴ شهریورماه و یک سال پس از آنکه به ایران بازگشت توسط نیروهای اطلاعات سپاه در منزل خود بازداشت شد.
ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، کیومرث مرزبان، نویسنده و طنزنویس ۲۶ ساله که سال گذشته پس از ۸ سال به ایران بازگشت، در تاریخ ۴ شهریورماه توسط نیروهای اطلاعات سپاه در منزل خود بازداشت شده و هنگام بازداشت ماموران در اقدامی وسایل شخصی از جمله لپ‌تاپ، موبایل و بسیاری از وسایل شخصی وی را ضبط کرده‌اند(19سپتامبر،هرانا)
صدور واجرای حکم
امیرحسین میراسماعیلی، روزنامه‌نگار به ۱۰ سال حبس محکوم شد
حسین احمدی نیاز وکیل مدافع امیرحسین (میرمحمدحسین) میراسماعیلی روزنامه‌نگار، از محکومیت موکلش به ۱۰ حبس، دو سال محرومیت از فعالیت در رسانه‌ها و فضای مجازی، دو سال ممنوعیت خروج از کشور و جزای نقدی خبر داد.
حسین احمدی نیاز در این باره اظهار کرد: “موکلم طنزپردازی است که بابت مطالب طنز و نقادانه‌ای که دارد، به ۱۰ سال حبس تعزیری، دو سال محرومیت از فعالیت در رسانه‌ها و فضای مجازی، دو سال ممنوعیت خروج از کشور و جزای نقدی محکوم شده است(24آگوست،هرانا)
دادگاه مطبوعات؛ روزنامه “ایران” مجرم شناخته شد
احمد مؤمنی‌راد سخنگوی هیئت منصفه مطبوعات با اشاره به جلسه امروز دادگاه مطبوعات از “مجرم” شناخته شدن مدیر مسئول وقت، خبرنگار و منبع خبر “روزنامه ایران” با اتهامات “نشر اکاذیب” و “افتراء” خبر داد(27آگوست،هرانا)
جلسه رسیدگی به اتهامات محمد مهدوی‌فر برگزار شد
محمد مهدوی‌فر فعال مدنی اهل آران و بیدگل است که در حال سپری کردن محکومیت دو ساله خود در زندان مرکزی اصفهان بسر می‌برد. آقای مهدوی‌فر طی ماه گذشته در پرونده‌ای دیگر به اتهام “معاونت در نشر اکاذیب” توسط شعبه ۱۰۱ کیفری دو آران و بیدگل به هشت ماه حبس تعزیری محکوم شد و جلسه رسیدگی به اتهامات وی در بخش دوم این پرونده مبنی بر “توهین به رهبری”، “توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی” و “تبلیغ علیه نظام” امروز یکشنبه در شعبه اول دادگاه انقلاب آران و بیدگل برگزار شد(2سپتامبر،هرانا)
دستور قضایی برای متوقف شدن اجرای یک نمایش
مدیرکل هنرهای نمایشی از توقف اجرای نمایش «رویای شب تابستان» به کارگردانی مریم کاظمی با دستور قضایی و تلاش برای اجرای دوباره آن خبر داد.
شهرام کرمی با تایید توقیف نمایش «رویای شب تابستان» نوشته ویلیام شکسپیر که قرار بود امشب (18 شهریورماه) در سالن اصلی تئاتر شهر آخرین اجرای خود را روی صحنه ببرد، به ایسنا گفت: این ماجرا بابت تیزری است که در شبکه‌های مجازی از نمایش پخش شده و البته تیزر با تایید اداره کل هنرهای نمایشی نبوده است و ارتباطی هم با نمایش ندارد، اما به آن ایراد گرفته شده است(9سپتامبر،ایسنا)
محمد معتمدی، خواننده ایرانی ممنوع‌الکار شد
محمد معتمدی، خواننده ایرانی، به دلیل حضور و اجرای نوازندگان در کنسرت خیابانی به جای اجرای پلی بک، ممنوع الکار شده است.
پس از اجرای خیابانی رایگانی که محمد معتمدی برگزار کرد، در یادداشتی اعلام کرد که ممنوع‌الکار شده است(16سپتامبر،هرانا)
علمی فرهنگی
نامه هیات مدیره خانه تئاتر به وزیر ارشاد
هیات مدیره خانه تئاتر در نامه ای خطاب به سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اتفاقاتی که چند وقت اخیر رخ داده و به توقیف یک اثر نمایشی و بازداشت سعید اسدی رییس تئاتر شهر و مریم کاظمی کارگردان نمایش منجر شد، واکنش نشان داده و مواردی را یادآور شد(19سپتامبر)
مشکلات تئاتر امروز ریشه در فرهنگ ما دارد
به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، ریشۀ تئاتر به هزاره پیش از میلاد مسیح (ع) باز می گردد و این هنر در سرزمین مان در ابتدا در بزرگداشت اسطوره ها و شخصیت های ملی بود که پس از اسلام بیشتر در قالب تعزیه به عنوان اصلی ترین جلوۀ نمایش ایرانی جلوه گر می شود. نمایش های دیگری نیز چون روحوضی، سیاه بازی و خیمه شب بازی از دیگر انواع نمایش هایی هستند که تا دهه های اخیر کم و بیش می توانستیم آنها را مشاهده نماییم(19سپتامبر)
کمبودها ومحرومیتها
آرشیو دقیق و مدونی از سینمای کودک نداریم
دبیر اجرایی جایزه بهترین‌های چهل سال سینمای کودک و نوجوان درباره سازوکار برگزاری این نظرسنجی گفت: متاسفانه بعد از گذشت چهل سال از سینمای کودک و نوجوان پس از انقلاب، هیچ آرشیو دقیق و مدونی از آثار سینمایی کودک و نوجوان ایران وجود ندارد، به همین دلیل شاید جا افتادن دو سه فیلم در جدول نظرسنجی اجتناب ناپذیر بوده است(30آگوست)
آژیر قرمز برای تئاتر ایران؟!
تعدای از کارگردانان تئاتر با اشاره به اینکه آژیر قرمز برای تئاتر امروز ایران به صدا در آمده است، بر نبود وحدت میان اعضای خانه تئاتر، تجاری شدن تئاتر و لزوم بازنگری اساسنامه خانه تئاتر تاکید کردند.
عصر هفدهم شهریورماه نشستی در سالن کنفرانس تئاتر شهر با عنوان «از تئاتر دولتی تا سازمان تئاتر» به همت کانون کارگردانان خانه تئاتر برگزار شد که در آن رضا حداد، آروند دشت آرای و شکرخدا گودرزی در کنار اصغر دشتی به اظهارنظر درباره وضعیت فعلی تئاتر و انچه با موضوع نشست مربوط بود، پرداختند(9سپتامبر،ایسنا)
صدای فریاد کودکانه تئاتر به جایی نرسیده است
تئاتر از مظلوم‌ترین بخش‌های هنر در ایران است که با وجود قدمت بسیار زیادی که دارد هنوز مورد توجه لازم قرار نگرفته است البته این روزها هر چند وقت یکبار تماشاخانه‌ای به جمع تالارهای نمایشی اضافه می شود و تماشاگران زیادی را جذب می کند اما حاصل بی‌توجهی‌های مسئولان لباس بی قواره‌ای‌ست که برازنده تن هنر اصیلی مانند نمایش نیست(16سپتامبر)
لغو کنسرت هاونمایش فیلم ها
دستور قضایی برای متوقف شدن اجرای یک نمایش
مدیرکل هنرهای نمایشی از توقف اجرای نمایش «رویای شب تابستان» به کارگردانی مریم کاظمی با دستور قضایی و تلاش برای اجرای دوباره آن خبر داد.
شهرام کرمی با تایید توقیف نمایش «رویای شب تابستان» نوشته ویلیام شکسپیر که قرار بود امشب (18 شهریورماه) در سالن اصلی تئاتر شهر آخرین اجرای خود را روی صحنه ببرد، به ایسنا گفت: این ماجرا بابت تیزری است که در شبکه‌های مجازی از نمایش پخش شده و البته تیزر با تایید اداره کل هنرهای نمایشی نبوده است و ارتباطی هم با نمایش ندارد، اما به آن ایراد گرفته شده است(9سپتامبر).
«ممنوعه» فعلا ممنوع شد
انتقاد به محتوای سریال ممنوعه از سوی برخی رسانه‌ها، باعث شد که اعلام شود این مجموعه شبکه نمایشی فعلا اجازه نشر ندارد.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی سازمان امور سینمایی و سمعی و بصری، مدیرکل اداره نمایش خانگی در توضیح موضوع سریال ممنوعه گفت: سریال «ممنوعه» با موضوع آسیب‌های اجتماعی سعی در نقد انحراف و نشان دادن عقوبت تعدادی از جوان ها را دارد(19سپتامبر،ایسنا)
مطبوعات
چرا تیراژ روزنامه‌ها محرمانه است؟
اعلام تیراژ «واقعی» روزنامه‌ها سال‌هاست که به ابهامی بزرگ تبدیل شده است. روزنامه‌ها که خود باید به عنوان «رسانه» پیشرو شفاف‌سازی و اطلاع‌رسانی صادقانه باشند، اغلب به دلایل مختلفی از اعلام تیراژ «واقعی» روزنامه‌شان سر باز می‌زنند. تا چند سال پیش یکی از مهمترین دلایل این رویکرد، بحث «یارانه» بود اما با حذف شدن تیراژ از شاخص‌های یارانه روزنامه‌ها، دلایل دیگری همانند حفظ آبرو و رقابت پُررنگ‌تر می‌شوند(9سپتامبر)
احضار حسن شمشادی خبرنگار و فعال رسانه‌ای به دادسرا
حسن شمشادی، خبرنگار و فعال رسانه‌ای، روز یکشنبه در پی احضار قبلی در دادسرای جرائم رایانه‌ای تهران حاضر و تفهیم اتهام شد. پیشتر این خبرنگار درخصوص یادداشتی که در آن از خورده شدن گوشت کلاغ و گربه توسط مردم به دلیل فقر شدید در روستاهای حاشیه شهرستان زابل خبر داد به دادگستری استان سیستان و بلوچستان احضار شده بود. به گفته‌ی آقای شمشادی “این سومین احضارش به دستگاه قضایی در شش ماه گذشته است که دو مورد آخر در خصوص یک پرونده بوده است(24سپتامبر،هرانا)
هنرمندان زندانی
هنرمندان بازداشت شده تئاتر فردا آزاد می شوند
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی، متن اطلاعیه اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره بازد اشت سعید اسدی رئیس مجموعه تئاتر شهر و مریم کاظمی کارگردان نمایش «رویای شب تابستان» به این شرح است:«ضمن ابراز خرسندی از حل موضوع لازم است از جامعه هنری، به ویژه هنرمندان تئاتر ایران به خاطر اتفاق ناخوشایند بازداشت ۲ هنرمند این عرصه عذرخواهی کنیم. احترام به قانون لازمه و نشانه هر جامعه تکامل یافته است بهتر این است که همه ما این مهم را مد نظر داشته باشیم(13سپتامبر)
کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
کمیته دفاع از حقوق هنر و هنرمندان
