گزارش کمیته دفاع از محیط زیست در ماه اسفند 1395

گزارش کمیته دفاع از محیط زیست دراسفند 1395

گرداورنده : نادر زندی

در اسفند ماه نیز همچون ماههای گذشته شاهد تقض حقوق محیط زیست بودیم که به اختصار به درج مطالب ان پرداخته ایم تا به اطلاع عموم برسد.

1 – دستگیری شکارچیان متخلف و معرفی انها به دادگاه واحکام صادر شده  

در این ماه عاملین شکار ۳ قوچ وحشی در منطقه هفتاد قله و عاملین کشتار حیات وحش در بندر لنگه همگی‌ دستگیر شدند،همچنین شکارچیان متخلف بهمراه ۳ قبضه اسلحه قاچاق در آرادان دستگیر شدند.در این ماه نیز عاملین شکار قوچ وحشی پس از تهیه فیلم شکار در دماوند پس از واریز جریمه و عامل شکار ۱ کبک در لار پس از واریز ۲ میلیون  ریال جریمه به دادگاه معرفی‌ شدند.

2 – معظل ریزگرد ها

متاسفانه روز به روز خطر خشکیدن خلیج گرگان و هجوم ریزگرد ها به شمال ایران در حال افزایش است.  خلیج گرگان در سال 1354 به همراه تالاب میانکاله و لپوی زاغمرز (در استانهای گلستان و مازندران) به‌ عنوان نخستین مجموعه تالاب بین‌المللی جهان در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر به ثبت رسید تا ثابت شود نه فقط این خلیج، بلکه نواحی اطراف آن شامل شبه جزیره میانکاله (پناهگاه حیات‌وحش) و تالاب بین‌المللی گُمیشان یک مجموعه ارزشمند زیست‌محیطی است .در این منطقه کم شیب پسروی 500 متری دریا گردشگری و صیادی را از رونق انداخته و اکنون سواحل گلستان به جای اینکه مکانی برای گردشگری، آبتنی تابستانی و صید ماهی زمستانی باشد، به محلی برای رویش بوته های صحرایی تبدیل شده است و اگر جلوی این روند گرفته نشود مناطق شمالی ایران نیز با معظل ریزگرد ها مواجه خواهند شد.واما شوربختانه مناطق جنوبی ایران نیز با مشکل ریزگرد ها مواجه هستند وخیلی از کارشناسان بر این عقیده هستند که خشک شدن تالاب هورالعظیم به دلیل استخراج نفت و ایجاد سد های بسیار از دلایل بوجود امدن ریزگرد ها در مناطق جنوب غربی ایران میباشد البته این معظل مخصوص ان مناطق نمی باشد و مناطق مرکزی ایران هم با این مشکل روبرو هستند به عنوان مثال 25 در صد تولید گرد و غبار در کشور  از تالاب جازموریان کرمان میباشد.و باید اظافه کنم که 20 درصد بیابان های کشور در کرمان واقع شده و ۴ میلیون هکتار از کویر لوت در جوار کرمان است و از لحاظ مناطق تحت فرسایش بادی کرمان در ایران به لحاظ وسعت اول است.

 3 – خشک شدن تالابها

252 تالاب کشور به علت تغییرات اقلیمی و دخالت های انسانی در وضعیت قرمز قرار دارند. بر طبق کنوانسیون رامسر که در سال ۱۹۷۵ جنبهٔ قانونی یافت. این معاهده کشورهای عضو را ملزم به تعیین و حفظ تالاب‌های با اهمیت بین‌المللی و تشویق به استفاده خردمندانه از آن‌ها می‌نماید.همچنین این کنوانسیون بر حفاظت و بهره‌برداری معقول از تالاب‌ها به خصوص در جهت فراهم ساختن زیستگاهی برای پرندگان آبزی تأکید می‌کند.

  در مجموع ۳۵ تالاب در قالب ۲۴ عنوان ثبت شده در کنوانسیون رامسر وجود دارد که متاسفانه حال  و روز چندان خوبی ندارند.در حال حاضر به علت خشکسالی های طولانی و عدم مدیریت صحیح و از طرفی دیگر دخالت های نابخردانه انسان ها مثل سد سازی های فله ای باعث شده است که تالاب های کشور حال و روز خوبی نداشته باشند و با ادامه این روند تا چند سال اینده هیچ اثری از این تالاب های زیبا در جغرافیای کشورمان نیست.

4 – نابودی جنگلهای زاگرس

در این ماه میتوان یه نابودی بیش از ۶ میلیون هکتار از جنگل های زاگرس و از بین رفتن بیش از ۱۸ میلیون درخت بلوط در ۲ سال گذشته اشاره کرد . جنگلهای زاگرس در غرب کشور،جزو اکوسیستمهای طبیعی با ارزشی هستند که در آنها تنوع بالایی از گونه های گیاهی و جانوری وجود دارد. متاسفانه این اکوسیستم ها، به دلایل مختلفی از جمله تبدیل اراضی، بهره برداری های

بی رویه، چرای دام، آتش سوزی، برداشت چوب و غیره در معرض خطر تخریب قرار گرفته و روز به روز از تعداد و کیفیت گونه های گیاهی و جانوری آن کاسته می­شود. به طوریکه بر اساس منابع موجود امروزه جنگلهای زاگرس و پوشش گیاهی آن که بسیاری از گونه های آن نایاب هم هستد درمعرض خطر نابودی قرار گرفته است. حوزه زاگرس در گذشته 12 میلیون هکتار جنگل داشت که هم اینک حدود پنج میلیون و 500 هزار هکتار آن باقی مانده است.

5 – مجروح شدن 2 تن از محیط بانان در درگیری با شکارچیان متخلف

در عصر روز سه شنبه 24 اسفند شکارچیان متخلف در منطقه شکار ممنوع ریوند سبزوارمحیط بان مهدی طاهری را از ناحیه پا بوسیله گلوله کلاشینکف  مجروح کردند و همچنین در درگیری بین شکارچیان متخلف با  محیط بان چهار محال بختیاری اقای علیمراد طادی این محیط بان  بر اثر شلیک گلوله شکارچیان انگشتان پای خود را از دست داد و پس از ان شکارچیان متخلف با جا گذاشتن دو قبضه اسلحه شکاری تک لول غیر مجاز و سایر ادوات شکار متواری شدند.

6 – از بین رفتن سه  پلنگ ایرانی در مناطق مختلف ایران

متاسفانه با وجود امضائ تفاهم نامه برای حمایت از پلنگ ایرانی در این ماه سه پلنگ از بین رفتند.لاشه اولین پلنگ توسط همیاران و اهالی روستای سرانی در منطقه حفاظت شده گلیل و سرانی مشاهده شد که پس از گزارش نیرو های یگان محیط زیست در منطقه حاضر شدند و پس از بررسی ها مشخص شد که پلنگ بر اثر شکستگی دست قادر به شکار نبوده و به همین دلیل به مرور زمان از بین رفته است.لاشه دومین پلنگ در منطقه حفاظت شده اق داق خلخال اردبیل مشاهده شد که این پلنگ هم بر اثر کهولت سن وساییدگی دندان ها قادر به شکار کردن نبوده و تلف شده است و اما سومین پلنگ به علت گرفتار شدن در تله سیمی و ازار و اذیت عده ای سود جو در بهشهر گرفتار شده بود که با وجود تلاش دامپزشک از بین رفت.

7 – قاچاق12000 لاک پشت اکواریومی توسط قاچاقچیان به داخل ایران

ضبط ۱۲۰۰۰ هزار قطعه لاک پشت اکواریومی رنگ شده در مسیر بندرعباس/لارستان.  این محموله از مرزهای جنوبی به صورت قاچاق وارد کشور شده بود و برای توزیع در کشور انتقال داده می شد که با تلاش ماموران اجرایی محیط زیست لارستان کشف و ضبط شد.

8 – یکی از اثرات زیان بار پارازیت ها بر روی خفاش ها

پارازیت ها  عامل فراری دادن خفاش ها از مناطق شهری ایران شده است.. توسعه وسایل ارتباطی از تلفن همراه، امواج وای فای و موج‌های رادیویی گرفته تا امواجی با طول موج‌های پایین برای فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی امروزه توانسته است زندگی حیوانات را به خطر بیاندازد. تحقیقات علمی نشان داده است که امواج الکترومغناطیسی یکی از اشکال آلودگی‌های محیطی هستند که می‌توانند به حیات وحش آسیب وارد کنند. دکل‌های تلفنی نصب شده در محیط زندگی جانواران به واسطه تابش‌های مستمر تاثیرات طولانی مدتی از جمله کاهش قدرت دفاعی طبیعی آنها، از بین رفتن سلامتی جانوران، اختلال در تولید مثل و از بین رفتن قلمر زندگی آنها به واسطه تخریب محیط زیست روی گونه‌های جانوری دارد. امواج الکترو مغناطیس می‌تواند تاثیرات منفی روی موش‌ها، خفاش‌ها و پرندگانی مانند پرستو داشته باشد. بنابراین آلودگی مایکروویو و امواج رادیویی دلایل بالقوه‌ای را برای کاهش جمعیت حیوانات و از بین رفتن زندگی گیاهی تشکیل می‌دهد.

9 – الودگی هوا

تردد 1.2 میلیون خودروی فرسوده عامل مهم الودگی هوا در شهر ها میباشد.متاسفانه در سطح کشور خودرو های فرسوده بسیاری در حال تردد هستند که سالیان سال از عمر مفید انها گذشته وهمچنان به تردد خود ادامه میدهند که میتوان گفت یکی از دلایل اصلی الودگی هوا محسوب میشوند.همچنین بر اساس برخی امار موجود حدود 29 میلیون وسیله موتوری در کشور در حال تردد بوده که از این تعداد 18 میلیون دستگاه خودرو است.از طرفی دیگر سوخت های غیر استاندارد و کیفیت پایین خودرو های داخلی و برخی خودرو های خارجی در این الودگی ها سهم بسزایی دارند.

10 – دفع غیر اصولی زباله ها

استان های  مازندران و گیلان در مقایسه با دیگر استان‌ها در زمینه دفع  پسماند‌های شهری، اوضاع به مراتب وخیم‌تری دارند.متاسفانه  سال‌های سال انواع پسماند روی هم انباشت شده است به صورتی که در استان گیلان و منطقه سراوان، بیش از 90 متر ارتفاع پسماند است.

استان‌های شمالی کشور به‌ویژه مازندران و گیلان در حوزه مدیریت پسماند اوضاع نا بسامانی دارند و به دلیل انباشت زباله ها و یا دفع غیر اصولی انها باعث ورود شیر ابه ها به اب های زیر زمینی شده و باعث الوده کردن این اب ها شده است.به عنوان مثال در هر 100 میلی لیتر شیرابه زباله در حدود10 به توان 8 کلیفرم وجود دارد که میتواند حجم زیادی از اب را الوده نماید که در نهایت باعث ایجاد بسیاری از بیماری ها در انسان میشود.

منابع : خبرگزاری خانه ملت – خبرگزاری مهر- وقایع ااتفاقیه – روزنامه ابتکار- ایرنا

دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران

کانون دفاع از حقوق بشر در ایران

کمیته دفاع از محیط زیست